MANEVİ MENKIBELER – 62

REBABIMIN SESİ…

Bir gün Mevlana’ya demişler ki: “Bütün hatipler, ‘Çalgı İslam’da haramdır’ diyorlar.”

O esnada rebab çalan Hazreti Mevlana tebessüm ederek şöyle diyor: “Benim rebabımın sesi Hakk aşıklarına cennetin kapılarının açılış sesidir; kaba sofulara da cennetin kapısının kapanış sesidir. Aşık olmadı mı biri, sağırdır.”

Rebab, dörtbin senelik bir sazdır. Peygamber Efendimizin devrinde bir rebabzen varmış. Mevta toprağa verildiği zaman gelir mezar başında rebab çalarmış. Ömer-i Faruk çıldırırmış, ‘neden bu rebab çalıyor, neden Hazreti Muhammed bir şey demiyor’ diye. Aradan zaman geçip, Hazreti Resulallah dar’ül-bekaya yol aldıktan sonra Ebu Bekir halife oluyor. 

Yine bir gün biri vefat ediyor. Cemaat dağıldıktan sonra rebabzen, kabir başına rebab çalmaya geliyor. Ömer-i Faruk rebabzenin yanına giderek, “Bir daha kabristanda rebab çalarsan ayaklarını kırarım” diyor.

Rebabzen üzgün bir şekilde uzaklaşıyor. O akşam Ömer-i Faruk’a rüyasında Hazreti Muhammed asık yüzle görünüyor, hiç yüzüne bakmıyor. Ömer-i Faruk, o günü, hüzün içinde, acaba ne yaptım diye düşünerek geçiriyor.

Ertesi gece rüyasında, Hazreti Peygamber, yine asık yüzle çıkıyor, üçüncü akşam da asık yüzlü. Ömer çok yalvarıyor, ağlıyor. 

Hazreti Muhammed, “Ya Ömer, benim tebessümlü yüzümü görmek istiyorsan git o rebab çalan zatın gönlünü al. Hakk’a yürüyen kişiler nasıl sıkıntılarla gitti, sen onları bilmezsin. O, kabir başında rebab çalarak giden kişiye ruhi gıda veriyor. Bu işlere senin aklın ermez” deyince, ertesi sabah Ömer-i Faruk hemen adamı arayıp buluyor, özür diliyor ve tekrar vazifelendiriyor.

Rubai:

“Rebab, İsrafil’in nefesiyle seslenmede, feryad etmededir.

Bu sebepledir ki, rebabın sesi, aşk ateşi ile kavrulan gönülleri diriltir. 

Onlara yeniden can verir, onları gençleştirir. 

Zamanın iyi ettiği sevgi yaraları kanamaya başlar, batıp yok olan sevdalar küçük balıklar gibi bir bir suyun dibinden yukarıya çıkarlar.”

MANEVİ MENKIBELER – 61

KIRKLAR MECLİSİ…

Hazreti Ali Efendimiz kendine kırk kişilik bir grup toplar. O grupla sabahları devamlı toplanır, Hakk muhabbeti yapıp, sabah namazını Resulallah ile eda ederler. 

Bir gün, Hazreti Resulallah’a Allah’tan bir nida gelir. “Git, kırkların kapısını çal!” Hazreti Resulallah, Hazreti Ali’yi yanına çağırır ve ona der ki: “Ben, Kırkları ziyaret edeceğim. Kırkların kapısına geldiğim zaman kapıyı çalacağım, sen içerden bana kim olduğumu soracaksın, ben, ‘Allah’ın elçisiyim’ diye cevap verdiğim zaman sen, ‘Git Allah’ın elçiliğini Allah’ın kullarına söyle buyur yok’ diyeceksin,” deyince, Hazreti Ali Efendimizin gözleri faltaşı gibi açılır ve “Ya Resulallah, ben sana nasıl, buyur yok, derim” diye yakınır. 

Hazreti Resulallah, “Öyle söyleyeceksin ki böylece Kırkları imtihana tutacağım. Sonra ben yine geleceğim, kapıyı vuracağım, sen yine benim kim olduğumu soracaksın, ben, “Allah’ın Habibi Muhammed’im,” diyeceğim, sen yine buyur etmeyeceksin, ta ki ben tekrar gelip, sana, ‘El fakru fahri alem’ deyince beni içeri buyur edeceksin.” 

“Saddak ya Resulallah!” 

Böylece ertesi akşam Hazreti Muhammed Efendimiz gidip Kırkların kapısını çalar, içerden Ali sorar, “Kim o?” 

“Ben, Allah’ın elçisi Muhammed.” 

“Git, elçiliğini Allah’ın kullarına söyle, buyur yok.”

Hazreti Muhammed ertesi gün yine gider. 

“Kim o?” 

“Ben, Allah’ın Habibi Muhammed.” 

“Buyur yok.” 

Ertesi akşam yine gelir kapıyı çalar. 

“Kim o?”

“El fakru fahri alem – Dünyada ne kadar varlık varsa ben hepsinden aşağıyım, hepsi benden üstündür.” 

“Buyrun ya Resulallah! İçeri girin.” 

Kapıyı açarlar. Hazreti Ali ve dostları hepsi içeride. Hazreti Muhammed onları imtihana tutar. “Sizler kimlersiniz? Burada ne yapıyorsunuz?” 

“Biz Kırklarız ya Resulallah. Kırkımız birimiz, birimiz kırkımızdır.” 

Hazreti Resulallah, elinde tuttuğu bir üzüm tanesini Ali’ye uzatarak, “Bu üzüm tanesini kırkınızın da yemesini istiyorum” der. 

Hazreti Ali hemen “Saddak ya Resulallah!” diyerek üzümü alır ve bir fincanın içinde ezer. 

Hepsi dudaklarını değdirip, üzümün tadını alırlar. Birliği ortaya çıkarırlar. 

Yine Hazreti Resulallah der ki: “Biriniz parmağını kanatsın bakalım kırkınızdan da kan akacak mı?” 

Hazreti Ali, serçe parmağını kanatır, hepsinde aynı parmaktan kan akar. 

O esnada erzak almak için dışarı çıkmış olan Selman-ı Farisi içeri girer. Onun da serçe parmağından kan akmaktadır. 

Hazreti Resulallah, onların bu birliğini görünce cezbeye gelir ve kollarını bir turna gibi açarak sema etmeye başlar.

Alevi sema’ı da buradan çıkmıştır. Hem Mevlevi sema’ında, hem Alevi sema’ında Resulallah vardır. Her iki sema da ibadettir. Burası birlik yuvasıdır. Burada ikiliğe hiç yer yoktur. Alevi şöyledir, Sünni böyledir diye kimsenin ayrım yapmaya hakkı yoktur. Burada hepimiz Muhammed Ali’ciyiz.

MANEVİ MENKIBELER – 60

ALİ, TOPRAĞA GİRMEZ…

Hazreti Ali Efendimiz söz vermiştir, “Ben” demiştir, “toprağa girmeyeceğim.”

O devirde, ustanın biri çırağına demiş, “Git bir testi zeytinyağı al, getir.”

Çırak gitmiş almış. Ustasına güzel görünmek için koşarak geliyor testiyle. Yolda bir köstek alıyor, yere düşüyor, testi kırılıyor. Testi kırılınca bütün zeytinyağını toprak içiyor. Çocuk başlıyor hıçkıra hıçkıra ağlamaya ve bakıyor testisine…

O sırada yetişiyor Hazreti Ali, çocuğa soruyor, “Niye ağlıyorsun oğlum?”

Çocuk anlatıyor durumu.

Hazreti Ali diyor, “Dur ağlama.” Ve alıyor testi parçalarını, parmağıyla mest ediyor, birleştiriyor, testi tamamlanıyor. Sonra testiyi çocuğa veriyor, “Tut testiyi düşmesin” diyor ve alıyor zeytinyağının döküldüğü toprağı, öyle bir sıkıyor, zeytinyağı topraktan süzülüyor ve olduğu gibi testiye akıyor. Dolduruyor testiyi, bir damla vermiyor toprağa…

Toprak dile geliyor, “Ya Ali” diyor, “hiç düşünmüyor musun? Bir gün sen de geleceksin toprağa, ben de seni sıkacağım, çünkü sen benim rızkıma mani oldun.”

İşte Hazreti Ali… “Sen bir sâbiden rızık arıyorsun, Rabbine arka çevirmişsin, onu ağlatıyorsun. Ben de sana söz veriyorum, sana gelmeyeceğim” diyor, “eğer gelirsem sen de beni sık.”

Şimdi, bu sözler Ali’yle toprak arasında dile geldiği için, biz Muhammedi’ler, birimiz toprağa verildiği zaman toprağa su dökeriz testiyle. Yani, Ali borçlu değildir deriz.

İnancımız güçlü, imanımız güçlü… hepsinin bir sebebi var, nerden meydana gelmiş âdetler, bilinmesi lazım.

MANEVİ MENKIBELER – 59

SEMA ZİKİRDİR…

Sema bir zikirdir ve ilk defa Hazreti Muhammed zamanında yapılmıştır. Hazreti Muhammed, müşriklerin baskısından Medine’ye hicret etti. Orada kendisine çevre edindi. Müşrikler de savaş hazırlığı yapıyorlardı.

O sırada amcasının oğlu Cafer-i Tayyar (Hazreti Ali Efendimizi ağabeyi) Hindistan’dan kalkıp Medine’ye geldi. Peygamber Efendimizin huzuruna çıktı.

Peygamber Efendimiz, “Ya Cafer-i Tayyar! Seni buraya getiren nedir?” diye sordu.

“İşittim ki seni ortadan kaldırmak için, müşrikler savaşa hazırlığına kalkışmışlar. Senin uğruna can vermeye geldim” dedi.

Hazreti Muhammed, çok duygulandı ve “Ya Cafer, gönlüm seni o kadar çok seviyor ki dille tarif edemiyorum” der demez, Cafer-i Tayyar, “Ya Resulallah! Ben senden hep bunu duymayı isterdim” diyerek cezbeye girdi ve “Allah!” diyerek sema etmeye başladı.

Hazreti Muhammed, evlatlığı Zeyd’e dönerek, “Ya Zeyd! Öz evladım olsaydın seni bundan çok sevemezdim, bil ki seni öz evladımdan üstün tutuyorum, seni çok seviyorum” dedi. Zeyd de, “Allah!” diyerek semaya kalktı.

Sonra Hazreti Muhammed, Hazreti Ali’ye dönerek, “Ya Ali!” dedi, “Sen bendensin.”

Hazreti Ali, Hazreti Muhammed’den bu sözü duyunca o da hemen semaya kalktı ve arkasından Hazreti Muhammed de semaya katıldı. Dördü birlikte sema ettiler.

Mute Savaşı’nda, Cafer-i Tayyar şehit edildi ve kollarını, bacaklarını, başını gövdesinden ayırdılar.

Hazreti Resulallah, savaşın sonunda Cafer-i Tayyar’ın şehit edildiğini öğrenince çok üzüldü ve onun bedenini bulmak istedi. Fakat bunun mümkün olması için ancak bir mucize gerekliydi. İşte o esnada bir hortum çıktı ve Cafer-i Tayyar’ın bütün azalarını sema edercesine birleştirerek Hazreti Resulallah’ın önüne getirdi.

İşte Mevlevi sema’ı da buradan çıkmıştır. Bir gün, Mevlana Hazretleri, Efendisi Şems-i Tebrizi ile yolda yürürken bir değirmen başına geldiler. Su akıyor, değirmenin çarkını döndürüyordu. Ona nazar ederken Şems-i Tebrizi’nin gözünde Cafer-i Tayyar’ın o hali canlandı ve bir “Allah” deyip, sema etmeye başladı, arkasından da Mevlana. Onlar ilk kez değirmen başında sema yapmışlardır. Hazreti Mevlana, Hazreti Muhammed zamanında yapılan semayı sahiplenmiştir.

MANEVİ MENKIBELER – 58

GEREK Kİ SANA KALBİMİ DE VEREYİM…

Duanın kabul olması için temiz bir kalb lazım. 

Bir gün miskinin biri Hazreti Ali’nin yanına gelerek: “Ya Ali, çoluk çocuğum üç gündür aç, ne olur bana bir yardımda bulun” der. 

Hazreti Ali, yerden bir avuç toprak alınca miskin, Ali beni boş çevirmemek için toprak ikram edecek, diye düşünür.

Hazreti Ali içinden duada bulunarak elini uzatır, toprak miskinin eline düşer düşmez altın olur. Miskinin gözleri fal taşı gibi açılır. “Ya Ali, ilerde yine böyle bir sıkıntıya düşersem seni rahatsız etmeyeyim, bir avuç toprak alıp okuyayım, altın olsun. Bana o duaları söyler misin?” 

“Tabi söylerim, üç İhlas bir Fatiha okudum, sonra da Hu çektim.” 

Miskin, “Aaa! Ne kadar kolay duaymış” der ve hemen yerden bir avuç toprak alarak, üç İhlas bir Fatiha okur ve Hu çeker, fakat toprak altın olmaz. “Ya Ali, okudum, Hu da çektim, ama toprak altın olmadı.”

“Olmaz kardeşim, olması için gerek ki sana kalbimi de vereyim…” 

Duanın kabul olması için, kalb temizliği ister, Onun kapısında ağlamak sızlamak ister; yalnız dille söylemekle olmaz. Allah, diye içten bir bağırsan, O duymaz mı? Duyar… Peki kimden duyar? Yine senden duyar…

Allah’tan ümit kesilmez, O’na isyanla çıkılmaz. Gönüller temiz ve saf olursa, istekler olur. Kendimizi temizlemek için çok çalışmamız lazım ki, o güzellikler bizlerden de tecelli etsin.

MANEVİ MENKIBELER – 57

HAZRETİ MEVLANA’NIN DERVİŞİ EMİN…

Hazreti Mevlana’nın Emin isminde bir dervişi vardı, tam otuz senedir yanında hizmet ediyordu ve Mevlana’nın her sohbetinin sonunda dönüp ona, “Ah benim Efendim, bugün ne kadar güzel konuştun” diyordu. 

Mevlana, ona dönüp, “Beni dinle Emin” diye cevap veriyordu. 

Camiye gidiyor, hatibi dinliyor, tekrar Mevlana’ya gelerek, “Ya Mevlana, hatib bugün çok güzel konuştu” diyordu.

Mevlana, yine ona diyordu: “Onu dinle Emin.” 

Böylece, beni dinle, onu dinle derken otuz sene gelip geçti.

Yine bir gün, Mevlana, yine yanında dervişi Emin ile birlikte bir cenazeye katıldılar. Cenaze sahipleri Mevlana’dan bir duada bulunmasını istediler. Mevlana da kaldırdı ellerini ve duada bulundu. O esnada, bütün kabirlerden eller çıktı dışarıya, hepsi amin diyorlardı. 

Emin bunları görünce birden kendini kaybetti. Hazreti Mevlana duasını bitirdikten sonra yürümeye başladı. Cemaat de onunla beraber yürüdüler. Emin geride kaldı. Mevlana, onun geride kaldığını görünce tekrar döndü Emin’in yanına, “Hadi Emin yürü yavrum, bu ne hal böyle?” diye sordu. 

Emin şaşkın bir vaziyette, “Ya Efendim” dedi, “Sen bir duada bulundun, bütün kabirlerden eller dışarı çıktı, amin dediler.”

Mevlana, çok sakin bir şekilde ona cevap verdi: “Sebep oldu bu can da hepsine beraat verdik.” 

Emin, ondan sonra artık emin oldu ve Mevlana’dan bir an dahi ayrılmadı.

Rubai:

“Ey Efendi! Söyle, köle misin? Hür müsün?.. Ey ellerini kaldırıp dua eden, isteklerde bulunan kişi istemek gücünü, dilek için kaldırdığın eli sana kim verdi? Kendi muradından, isteklerinden vazgeç de, asıl O’nu iste! Muradın yalnız O olsun.” Hazreti Mevlana

MANEVİ MENKIBELER – 56

HÜNKAR HACI BEKTAŞ-İ VELİ’NİN SARI HAFIZ’I…

Sarı Hafız da, durmadan Hünkar Hacı Bektaş-i Veli’nin namazına niyazına karışmaktaydı. Hünkar, dönüp ona, “Benim bir kitabım vardı, onu Hazreti Mevlana’ya vermiştim, namaz kılarken aklım ona takılıyor, o yüzden namazı tam kılamıyorum. Bari sen git Mevlana’ya o kitabı iste ondan da ikimiz de rahat edelim” diye buyurdu. 

Sarı Hafız, kalktı Mevlana’nın huzuruna geldi, Efendisinin kitabını istedi. 

Hazreti Mevlana da ona şu cevabı verdi: “Ah evladım, sen onun manevi işlerine neden karışıyorsun? O bir an dahi Hakk’ın dışından değildir, o her an Hakk ile yaşamaktadır. Ben sana kitab falan vermeyeceğim, o kitab onun kendisidir.” 

Sarı Hafız, bunu duyunca koşarak geldi Efendisinin ayaklarına kapandı, ellerini öptü ve o da böylece irşad oldu.

Rubai:

“Ey özden, içten haberi olmayan, dış görünüşe aldanan, madde ile gurura kapılan, aklını başına al! 

Senin ruhunda, gönlünün içinde bir dost var. Duygu senin teninin özüdür, duygunun özü ise, senin canındır. 

Fakat, tenden, duygudan ve candan öteye geçersen her şeyin yalnız O olduğunu anlarsın.” Hazreti Mevlana

MANEVİ MENKIBELER – 55

HAZRETİ ALİ’NİN KAMBERİ…

İrşatla ilgili olarak sizlere Hazreti Ali Efendimizden, Hünkar Hacı Bektaş-i Veli’den ve Pirimiz Hüdavendigar Mevlana’dan menkıbeler dile getireceğim… 

Hazreti Ali’nin bir Kamber’i vardı, Hazreti Mevlana’nın bir dervişi Emin vardı ve Hünkar Hacı Bektaş-i Veli’nin de bir Sarı Hafız’ı vardı. Bunların hizmet ettiklerinin kimler olduğundan haberleri yoktu, onların gerçek kimliklerini bilmiyorlardı… 

Hazreti Ali Efendimiz, Kamber’le birlikte, Mekke Valisi’ne gidip oğlunun doğumunu tebrik etmek istiyordu. Fakat Mekke’ye vardıklarında vakit geç olduğundan Valiyi rahatsız etmemek için bir handa konaklamaya karar verdiler. Mekke Valisi, Hazreti Ali’nin geldiğini duyunca onun handa konaklamasına razı gelmeyerek adamlarını gönderdi, Hazreti Ali’yi ve beraberinde Kamber’i de evine aldırdı. 

Sohbet edip birbirlerinin hal ve hatırlarını sorduktan sonra, Mekke Valisi, oğlunun hiç susmadığından, sabahlara kadar ağladığından dert yandı. Bunun üzerine Hazreti Ali, çocuğu görmek istedi, çocuğu getirdiler. Hazreti Ali Efendimiz, çocuğun Kamber’in kucağına verilmesini buyurdu. Kamber, çocuğu kucağına aldıktan sonra Hazreti Ali’ye bakarak ondan ne yapması gerektiğini buyurmasını bekledi. 

Kamber’in şaşkın bakışlarla beklediğini gören Hazreti Ali dönüp Kamber’e, “Sor bakalım çocuğa neden ağlıyormuş?” diye buyurdu. 

Kamber hiç tereddüt etmeden çocuğun kulağına eğilerek, “Efendim soruyor, niçin ağlıyorsun?” diye sordu. 

Çocuk hemen dile gelerek, “Seni ağlıyorum” diye cevap verdi. 

Kamber, çocuğun cevabını aynen Hazreti Ali’ye iletince, Hazreti Ali bu sefer, “Sor bakalım niçin seni ağlıyormuş?” dedi. 

Kamber çocuğa bu soruyu sorunca çocuk ona şu cevabı verdi: “Kimin yanında hizmet ediyorsun, sen kimliğini bilmediğin için sana acıyıp ağlıyorum.” 

Bakın, Kamber o kadar sene Hazreti Ali’ye hizmet etmiş ama hala kimliğinden haberi yok. İşte, bir çocuk, Kamber’in irşad edilmesine sebep oldu.

Hazreti Ali, keremler sahibidir, kundaktaki çocuğu da konuşturur, oradan irşad eder…

MANEVİ MENKIBELER – 54

KABE, ALLAH’IN EVİDİR…

Hüdavendigar Mevlana, İmam Ali Efendimiz için şöyle buyurmuştur: “Bütün Nebilerin müşküllerini çözmek için onların yardımına yetişen Ali idi, ceddim Resulallah’a aşikar geldi.” 

Hazreti Ali, Kabe’nin içinde doğdu. Kabe’ye Allah’ın evi derler. Hazreti Ali’den başka kimse orada doğmadı. 

Hazreti Şems-i Tebrizi şöyle bir dil sarfeder, der ki: “Ali, Kabe’de doğdu. Kabe’den çıktı ve bir daha oraya girmedi. Fakat gönlümde bir doğdu, bir daha oradan çıkmadı.”

Fatma anamızın Kabe’yi ziyaret ederken sancısı tuttu. “Allah’ım! Beni utandırma, bu çocuğu gizli bir yerde doğurayım” diye dua etti. O sırada bir yıldırım düştü. Kabe duvarını yıktı. Fatma anamıza, “Gir, bu dört duvar içine, çocuğunu orada dünyaya getir” diye nida geldi. Yıkıntının içine girip, Hazreti Ali’yi orada dünyaya getirdi.

O acılar içinde iken Fatma anamız başını göklere kaldırdı. Göklerde bir şimşek ışığıyla Ali esması yazıldı. 

Fatma anamız Ali’yi aldı, eve geldi. Çocuğu emzirmek istedi, fakat o annesini itiyordu. Hiçbir beşer kuvvetine benzemeyen sanki bir aslan gücü vardı. 

Fatma anamız yanında kemalat bulduğu için, Hazreti Muhammed’i çok sever, ona Muhammed Emin diye hitab ederdi. “Ya Muhammed Emin, dünyaya getirdiğim bu yavru beni yanına yanaştırmıyor. Acaba sebebi nedir?”

“Şefkatli yengem, o yavru beni arıyor.” 

Hazreti Muhammed, Ali’nin yattığı beşiğe gelir gelmez, Peygamber Efendimizin misk kokan saçlarının kokusunu alan Ali, kuş gibi ellerini açtı. 

Hazreti Muhammed, Ali’yi alıp yıkadı. Yıkarken Ali kollarında döndü. Hazreti Muhammed hem ağlıyor, hem gülüyordu. 

Yengesi sordu, “Ya Emin, sendeki bu gülme ve ağlamanın sebebi nedir?” 

Peygamber Efendimiz, “Bir gün gelecek Hakk’a yürüyeceğim, o zaman Ali beni yıkayacak. Ben de onun kollarında böyle döneceğim, ona zorluk vermeyeceğim. O anı şimdiden görüyorum” dedi. 

Yıkadıktan sonra dilini Hazreti Ali’nin ağzına verdi. Hazreti Ali meme yerine ilk Hazreti Muhammed’in dilini emmiştir. Emdikten sonra, Ali’nin ağzını sağ kulağına koydu. Onun nefesinden birçok güzellikler dinledi. 

Galib Dede Hazretleri güzel bir keşif yapmıştır. “Benim Pirim Mevlana’m yaşadığı devirde, Hazreti Muhammed’in bendesi, Şems-i Tebrizi de, zamanın Ali’siydi” diyor. 

Bizler mademki tasavvuf yolundayız, Hazreti Ali Efendimizin yolundayız demektir. O, bütün Evliyaullah’ın başıdır. İşte Cenab-ı Mevlana şöyle buyurur: “Nebilerde, Velilerde gören göz Ali’dir.”

MANEVİ MENKIBELER – 53

Yedi denizi cehennem haline getirin…

Bir insan, Allah’tan başkasına meylediyorsa o, aşık değildir. 

Size şöyle bir misal vereyim…

Bir gece Yunus Emre bir mana görüyor. Manasında sonsuz güzellikte öyle bir yere geliyor ki, dünya güzellikleri bu güzelliklerin yanında çok sönük kalıyor.

Hayranlık içinde dönüp orada bulunanlara, “Burası neresidir?” diye soruyor. 

Ona, “Burası cennet-i alâdır” diye cevap veriyorlar. 

Bunun üzerine Yunus hemen, “Peki o zaman buranın sahibi nerededir?” diye soruyor. 

O zaman Yunus’a diyorlar ki: “Sen daha ölmedin, ey Yunus! Sevgilinin yüzünü göremezsin.” 

İşte Yunus bu cevabı duyar duymaz feryad ediyor: “Beni buradan çıkarın. Yedi denizi cehennem haline getirin, beni oraya koyun. Buraya aldığınız zaman beni Sevgiliyle alın…” 

Yani aşığa cennetler verseler, saraylar, köşkler verseler, orada onun Sevgilisi yoksa her yer ona zindan görünür. İşte bu yüzden aşığın en büyük varlığı Sevgilisidir. O’nun dışında kalan her şey değersizdir.

Hak aşıklarının dini de, imanı da mezhebi de Resulallah Efendimizdir. Onlar, Resulallah’a gönül verdiler, O’nun huylarıyla huylandılar ve hepsi ‘Bir’ oldular, ‘Bir okundular, ‘Bir’den konuştular.