Hakkı Dede arşivleri | Hasan Çıkar Dede'nin Dilinden

24 Nisan 202224 Nisan 2022

🌹KUR’ÂN VE HADÎSLER IŞIĞINDA HASAN ÇIKAR DEDE SOHBETLERİ / 15

“Arâf sûresinin 143. âyetinde, Hazreti Musa diyor ki: ‘Rabbim bana kendini göster.’ Cenâb-ı Hakk da ona: ‘Sen beni göremezsin, yâ Musa. Beni görmek istiyorsan, dağa bak’ diye cevap veriyor ve Cenâb-ı Hakk, dağa tecellî edince, dağ dağılıveriyor. Bunun üzerine Hazreti Musa kendinden geçiyor ve diyor ki: ‘Sana tövbe ettim ve ben mümin kullarının ilkiyim.’ Hazreti Ali Efendimiz de, ‘Ben görmediğim Allah’a ibâdet etmem’ diye buyuruyor. Cenâb-ı Hakk, bir peygamber olan Hazreti Musa’ya görünmüyor, fakat Hazreti Muhammed Efendimizin gözdesi olan Hazreti Ali Efendimize görünüyor. Burada ne gibi bir hikmet vardır?”

Hazreti Musa, selâm olsun üzerine, ismi üstünde, Musa Kelâmullah’tır. Yani, Allah’tan söz ediyor. Allah, onun her zerresini sarmış fakat onun bundan haberi yok. Hazreti Ali Efendimiz ise, selâm olsun üzerine, Hazreti Peygamber Efendimizin eğitiminde yetişmiştir. Zaten bebekliğinde, annesinin memesi yerine, ilk önce Hazreti Peygamber Efendimizin dilini emmiştir. Peygamber Efendimiz, daha sonra onun ağzını kulağına götürmüştür ve Hazreti Ali, daha bir haftalık iken, Peygamber Efendimizin kulağına Tevrât’ı, Zebûr’u, İncil’i ve Kur’ân’ı nefes etmiştir. Daha sonra büyüyüp kemâlata erince gördü ki, Hazreti Muhammed Efendimizin söylediği her söz suret buluyor, böylece O’na karşı inancı her geçen gün daha da arttı ve en sonunda Peygamber Efendimize iman etti.

“O, beşikte de, yetişkin çağında da insanlarla konuşacak, sâlihlerden olacaktır.” (Al-i İmran, 46)

İman etmek ne demektir? Sen Allah’sın, senden görünen Hakk’tır, demektir. Yani Hazreti Ali Efendimizin buyurduğu gibi: “Ben görmediğim Allah’a ne inanırım, ne iman ederim” demektir.”

“Görmeyenle gören bir olur mu? Siz hiç düşünmez misiniz?” (Enâm, 50)

Hazreti Ali, Hazreti Muhammed Efendimizde Allah’ın nûrunu gördü, O’nun sözlerine inandı ve O’na iman etti. Hazreti Musa ise, Allah’ı kendi dışında aradı ve bu yüzden de Cenâb-ı Allah, nûrunu ona, bir dağa tecellî ederek gösterdi. Hazreti Musa, bu tecellî karşısında tam kırk gün kendine gelemedi. Ama Hazreti Ali Efendimiz, Allah’ı her ân Hazreti Muhammed’de gördü, dinledi ve bir ân olsun O’nun yanından ayrılmadı. Hattâ her ân O’na canını vermeye hazırdı.

“İman edenler ancak, Peygamberine inanan, sonra şüpheye düşmeyen, Allah yolunda mallarıyla ve canlarıyla cihad edenlerdir. İşte onlar doğru kimselerin ta kendileridir.” (Hucurât, 15)

Herkes bir yere kadar Hazreti Peygamber için hizmetlerde bulundular ama bir zaman geldi geri adım attılar.

“Şüphesiz, aranızda öyle kimseler var ki, onların her biri savaşa gitme konusunda hakîkaten pek ağır davranır. Eğer savaşanların başına bir musîbet gelirse, ‘Allah lütfetti de onlarla beraber bulunmadım’ der.” (Nîsa, 72)

Ama Hazreti Ali Efendimiz, hiç geri adım atmadı, hep ön saflarda savaştı, yeter ki Hazreti Muhammed’e bir zarar gelmesin, O’na bir kılıç, bir ok isabet etmesin diye hep kendini O’na siper etti.

“Saf bağlayıp duranlara, haykırarak sevk edenlere ve Allah’ın kelâmını okuyanlara andolsun ki, sizin ilâhınız gerçekten bir tek ilâhtır.” (Saffât, 4)

“Şüphesiz biz saf duranlarız.” (Saffât, 165)

Hazreti Ali’nin bir lâkâbı vardır: Allah’ın arslanı. Fakat hakîkatte o, Hazreti Muhammed Efendimizin arslanıdır. Arslan, ateşten kaçar ama bu arslan öyle değil, o hiç sakınmaz, ateşe de dalar Sevgilisi için.

“Hani sen müminleri savaş mevzîlerine yerleştirmek için, sabah erken ailenden ayrılmıştın. Allah, hakkıyla işitendir, hakkıyla bilendir.” (Âl-i İmrân, 121)

“Lâ fetâ illâ Ali, yâ seyfe illâ Zülfikâr.” (Hadîs-i Şerîf)

(Bu yazı, “Hasan Çıkar Dede’nin Dilinden Kur’ân ve Hadîsler Işığında Mevlâna Sohbetleri” isimli derlemeden alıntılar yapılarak hazırlanmıştır.)

Kâinatın nûru Hazreti Muhammed Efendimizin, Ehlibeyt Efendilerimizin, yüce Pîrimiz Hüdâvendigâr Mevlâna’mızın, Pîrân Efendilerimizin selâmları, feyizleri ve güzel keremleri, bizleri sevenlerin ve bizleri izleyenlerin üzerine olsun. Allah, sizleri hep güzel günlerde yaşatsın. Sevgiler, Allah’a emânet olun. Huu…

14 Nisan 202214 Nisan 2022

🌹KUR’ÂN VE HADÎSLER IŞIĞINDA HASAN ÇIKAR DEDE SOHBETLERİ / 7

“Peygamber Efendimiz, bir hadîs-i şerîfinde buyuruyor ki: ‘Cennet ehlinin çoğu eblehtir. Kim cenneti isterse eblehtir. Zîrâ cennet nefsin arzusudur.’ Bu hadîsi yorumlayan bir zât diyor ki: ‘Ancak aşka mahrem olanlar, aşkın ne olduğunu bilirler. Aşka lâyık olan, Hûda’ya lâyık olur. Aşk sözü, aşktan başkasına efsane gelir. Ona aşktan bahsetmek haramdır.’ Ne dersiniz?”

Âşık, mâşuğunun sözünden başka bir söze ne kulak verir ne de dile alır. Neden? Çünkü Sevgiliyi bulmuş, o her yerde O’nunladır, O’nu dile getirir ve her yerde O’nu metheder. Şimdi bir âşığa, aşk hakkında akıl vermeye kalkarsak, onun o saf aşkını bulandırmış oluruz ve haram işlemiş oluruz. Ama eğer biz de aşkımızı dile getirirsek o zaman iki âşık bir oluruz ve aşkı beraber dile getiririz. Ve böylece aramızda çok güzel bir muhabbet doğar.

Misâl olarak; Hazreti Mevlâna ile Şems-i Tebrizî Hazretleri, üç ay boyunca hâlvet olmuşlardır. O hâlvet esnasında birbirlerine gönüllerini açmışlardır ve sayısız güzellikleri paylaşmışlardır. Aynı şekilde Hazreti Muhammed Efendimiz de gönlünü İmam Ali Efendimize açmıştır ve o güzellikleri onunla paylaşmıştır.

“Biz onların kalblerindeki kini söküp attık. Artık onlar sedirler üzerinde, kardeşler olarak karşılıklı otururlar.” (Hicr, 47)

(Bu yazı, “Hasan Çıkar Dede’nin Dilinden Kur’ân ve Hadîsler Işığında Mevlâna Sohbetleri” isimli derlemeden alıntılar yapılarak hazırlanmıştır.)

13 Nisan 202213 Nisan 2022

🌹KUR’ÂN VE HADÎSLER IŞIĞINDA HASAN ÇIKAR DEDE SOHBETLERİ / 6

“Peygamber Efendimiz, bir hadîs-i şerîfinde şöyle buyuruyor: “Vatan sevgisi imandandır.” Bu hadîs-i şerîfin batıni mânâsını ele alırsak, bizlerin mânevî tarafımızın, yani rûhumuzun vatanı neresidir ve vatan sevgisi nasıldır?”

Bizim rûhumuzun vatanı, Sevgilimizin vücududur. Fakat aynı zamanda Sevgilinin de vatanı seveninin vücududur.

Misâl olarak; Hazreti Muhammed Efendimiz, Ehli Beyt Efendilerimiz ve Pîrân Efendilerimiz, hepsinin selâm olsun üzerlerine, sureten kalabalık görünüyorlardı, fakat hepsi aynı mânâyı taşımaktaydılar. Onlar bu âlemden göç ettiler ve bizim sünnetlerimiz oldular. Şimdi onların vatanı biziz, onlar bizim rûhumuz. Fakîr, onları öyle yakalamışım ki, bizim dışımızda hiçbir yerde değildirler.

“Kur’ân’ı farz kılan Allah, şüphesiz seni dönülecek bir yere döndürecektir.” (Kasas, 85)

“Hasan Dede, Kerbelâ olayından sonra hâlâ Irak’da asırlardır kan akmaya devam ediyor. Bu konuda ne dersiniz?”

Evet, malesef o günden beridir Irak’ta kan akmaya devam ediyor. Kimler döküyor bu kanı? Şiîler ile Sünnîler.

Hazreti Mevlâna der ki: “Bir dost, bir dostun incinmesinden hoşlanmaz.”

“Gönül incitmeyenlerin, Rab’leri katında mükâfatları vardır.” (Bakara, 262)

Hakîkatte her iki tarafın da Peygamberi Hazreti Muhammed, her iki tarafın da kitabı Kur’ân-ı Kerîm. Bu kin, bu kavga, bu paylaşamama neden?

Bu konuya biraz daha derin bakacak olursak, görürüz ki, Hazreti Ali Efendimiz aslında en büyük Sünnî. Aynı şekilde Ehli Beyt Efendilerimizin de hepsi Sünnî. Peki Sünnî ne demektir? Sünnî, Hazreti Muhammed Efendimizin tebliğlerini harfi harfine yerine getiren kişidir. Fakat insan bir defa benliğe kapıldı mı, o kişiden artık Hazreti Muhammed Efendimizin rûhanîyeti gider.

“De ki: Ben tebliğlerime karşılık sizden, akrabalıktan doğan sevgiden başka bir ücret istemiyorum.” (Şûra, 23)

Şimdi dört mezhebe Hakk diyoruz. Yani, İmam-ı Cafer Sadık, İmam-ı Hanbelî, İmam-ı Mâlikî, İmam-ı Âzam. Hepsinin mânâlarında Hazreti Muhammed Efendimiz tecellî etmiştir ve O’nu nasıl ibâdetlerini icrâ ederken görmüş iseler, kendi cemaatlarına da o şekilde çıkmışlardır.

Bugün Kâbe’de, dört İmam; Şafîsi, Hanbelîsi, Hanefîsi ve Mâlikîsi; diyelim ki sabah namazını edâ ederlerken imamîyete çıkıyorlar. O esnada Kâbe’yi yükseltsek, ortaya çıkan tabloda göreceğiz ki, dört İmam birbirlerine rükû ve secde etmekteler.

“Yeryüzünde birbirine komşu kara parçaları, üzüm bağları, ekinler; bir kökten çıkan çok gövdeli ve tek gövdeli hurma ağaçları vardır ki hepsi aynı su ile sulanır. Şüphesiz bunda aklını kullanan bir kavim için Allah’ın birliğini gösteren deliller vardır.” (Râd, 4 )

Malesef insanlar gerçek kimliklerine varamadıkları için hâlen birbirlerine kin gütmektedirler ve kan davasına girişmişlerdir.

Fakîr her zaman şunu söylerim; suç önderlik yapanlardadır, cemaatin suçu yoktur.

Cenâb-ı Ali Efendimiz, bunların hepsini örtmüştür. Bakın, Muharrem ayı demişler, adı üstünde; Muharrem’in mânâsı nedir? Örtüdür.

Hazreti Mevlâna ne güzel buyurur, der ki: “Şefkat ve merhamette güneş gibi ol. Cömertlikte akarsu gibi ol. Başkalarının kusurunu örtmekte gece gibi ol. Hiddet ve asabîyette ölü gibi ol. Tevâzu ve muhafîyette toprak gibi ol. Hoşgörüde deniz gibi ol. Ya olduğun gibi görün, ya göründüğün gibi ol.”

Bizlere de örtmek düşer. Gece ne mânâya gelir? Gece, Hazreti Ali’nin hırkasıdır. Gece, örtüdür. Pekâlâ gün ne mânâya gelir? O da, Hazreti Muhammed’in nûrunu temsîl eder, her şey apaçık ve ortadadır.

“O, geceyi size bir örtü ve gündüzü de hareket ve çalışma vakti yapandır.” (Furkan, 47)

(Bu yazı, “Hasan Çıkar Dede’nin Dilinden Kur’ân ve Hadîsler Işığında Mevlâna Sohbetleri” isimli derlemeden alıntılar yapılarak hazırlanmıştır.)

22 Mart 202222 Mart 2022

HAZRETİ ALİ’DEN ÖĞÜTLERLE HASAN DEDE SOHBETLERİ – 4

🌹“Allah’a dayanan hiçbir zaman yıkılmaz.”

Hazreti Ali

Şöyle bir deyiş vardır: Duvara güvenirsin, gün gelir duvar yıkılır. Birisine güvenirsin, gün gelir ölür. Ama Allah’a güvenirsen, O’ne yıkılır, ne de ölür… O, her dâim diridir, hem dâim ‘Hay’dır.

Bir dost da dedi ki: “Ali’den başka genç yoktur. Çünkü vasî ve velî olan O’dur. Genç, ilm-i sırra sahiptir. Kendini genç gören ve iddia eden genç değildir. Genç dediğin, Hakk’la konuşan olandır.” Bu, çok yerinde söylenmiş bir sözdür. Allah’tan daha genç yoktur ve hiçbir zaman da yaşlılık sıfatına girmez, ama yaşlıdan da daha yüce bir akıla sahiptir.

Bozulmayan, çürümeyen ve rengi değişmeyen bir şey varsa, o da Allah’tır. Oysa dünyevî nimetler hem çürür, hem çürütür. Allah’ın bizlere sunduğu en güzel nimet akıldır ve onu da insanın başına koymuştur. Eğer insan aklını ve sevgisini dâima Allah’ın güzelliklerine yönlendirirse, o zaman o kişi dâima güzelliklerde yaşamını sürdürür.

Bakın ne güzel söylüyor Hüdâvendigâr Mevlâna: “Sen aklını tutarsan her an bende, dâim beni görürsün sende…” Akıl başa, sevgili kalbe konuldu. Eğer sevgili başa konulsaydı, rüzgâr onu uçururdu… Ama o kalpte duruyor. Eğer ki sevgili Allah olursa, muhakkak sevenin aklını da en güzel şekilde işletir.

Biz her zaman ne diyoruz? İnsan düşünceden ibarettir… Neyi düşünürsen onu çekersin kendine. Bu tarafı, bu güzellikleri sık sık düşünürsen bir gün gelir, artık düşünmene de gerek kalmaz; baştan aşağı güzellik olursun.

Bizler, Hakk yolunun yolcularıyız. Bizler, yüce Allah’ın sunduğu nimetlerden yiyenleriz; dünyaya düşkün değiliz.

Hüdâvendigâr Mevlâna’mızın buyurduğu gibi: “Yâ Rabbi! Bu kâseyi, bu sofrayı ebedi kıl, kıyâmete kadar yaşat! Allah’ım bu bahçeyi sonsuz baharının lütfu ile dâima yeşert, yemyeşil, ter-ü taze sakla! Allah’ım, bu duaya, sen de amin de! Zaten dua da senin duan, amin de senin aminin.”

Evet, Allah’ı sevelim, Allah’ı isteyelim, bu evi O’nun konağı yapalım, O da bizlerde can olsun. Eğer bu evi O’nun konağı yapmazsak, Allah’ı can kılmazsak, biz demek ki boşuz, boşuna yaşıyoruz. Mutlaka bilinmelidir ki, Allah’ın konuk olmadığı ev cansızdır ve yıkılmaya mahkûmdur. Her ev yıkılır, fakat Allah’ın evi yıkılmaz.

(Hazreti Ali’nin 100 Öğüdü)

20 Mart 202220 Mart 2022

HAZRETİ ALİ’DEN ÖĞÜTLERLE HASAN DEDE SOHBETLERİ – 2

🌹“İhsân ve ikrâmı lâyık olmayan kimseye yapmak aynı zulümdür”

Hazreti Ali

Hazreti Ali Efendimizin bu sözü çok yerindedir. Eğer bir kişi münâfık ise ve dâima etrafa ikilik tohumları saçıyorsa, insanları birbirine kırdırıyorsa, hep zulüm verecek fikirler üretiyorsa, böyle bir kişiyle karşılaştığın zaman ihsân ve ikrâmlarda bulunmaya kalkışmayacaksın. Eğer kalkışırsan, sen de zulüm işlemiş olursun. Böyle kimselere ihsânda, ikrâmda bulunmayacaksın, sessizliğe bürüneceksin, hattâ selâm vermek bile doğru sayılmaz.

Hazreti Ali Efendimizin menkîbeleri ile Hazreti Muhammed Efendimizin menkîbeleri arasında hiçbir fark yoktur. İkisi de bir nûrun bir rûhun vârisleridirler.

Nitekim Kur’ân-ı Kerîm’de, “Zulmedenlere eğilim göstermeyin, yoksa size ateş dokunur. Sizin Allah’tan başka velîleriniz yoktur, sonra yardım göremezsiniz” (Hûd, 113) buyrulmaktadır.

Hüdâvendigâr Mevlâna’mız da Mesnevî-i Şerîf’inde şöyle buyurur: “İhsân sahipleri öldüler, ihsânları kaldı… ne mutlu o kişiye ki bu merkebi sürdü! Zâlimler de ölüp gittiler, fakat yaptıkları zulümler kaldı… vay o cana ki bu hileyi, bu kötülüğü yaptı! Peygamber ‘Ne mutlu o adama ki dünyadan gitti de ondan iyi bir iş kaldı’ demiştir. İhsân sahibi öldü ama ihsânı ölmedi ki… Tanrı indinde din ve ihsan, küçük ve değersiz bir şey değildir! Eyvahlar olsun o kişiye ki kendisi öldü de isyânı kaldı… sakın, öldü de canını kurtardı sanma ha!..” (Cilt 4, 1201-1205)

“Zulüm nedir? Bir şeyi lâyık olduğu yere koymamak. Sen de onu, ona lâyık olan yerden başka bir yere koyup zâyî etme.” (Cilt 6, 1558)

Gelin ey canlar!

Gelin vicdânınızı pak eyleyin,

İşta hayat, işte eserler meydanda…

Rabbim!

Sana lâyık olan insanların, haklarını hak eyle.

Şu hayatın hep dalları meydanda,

Bunları görmeyen yok bu zamanda.

Bu kadar söz hakkı varsa insanın,

İşte hayat, işte eserler meydanda.

Artık kötülükler yasak olmalı,

Bütün haksızlıklar hep hak olmalı,

Dede’nin sözleri mutlak olmalı,

İşte hayat, işte eserler meydanda…

(Hazreti Ali’nin 100 Öğüdü)

18 Mart 202218 Mart 2022

MEVLÂNA VE SEVENLERİNDEN İNCİLER – 32

🌹“Mevlâna ay ışığı gibidir; ancak aydan süzülüp geçmedikçe, varlığım, güneşinin ışığına gözler dayanamaz. Güneş’in nûruna ve parlaklığına bakışlar dayanamaz. Ay Güneş’e erişemez, Güneş Ay’a ulaşmadıkça.”

Ant olsun ki, Mevlâna’nın yüzünü görmek, bizim için mutluluktur. Hazreti Muhammed’i (s.a.v) görmek dileyen, gitsin Mevlâna’yı görsün. Rüzgârla dalgalanan çimenler gibi, kendini zorlamadan onun önünde eğilsin. Bunun aksine davranmak isteyen de, dilediği gibi yaşar. Mevlâna’yı bulana ne mutludur! Ben kimim? Ben bir kere buldum, ben de mutluyum. Eğer inancından kuşkun varsa, o, en kestirme yoldan kuşkularını giderir. Biz şüphemizden dolayı bunu istiyoruz ki, bir zaman ondan hoşlanasın; bir zaman da, sana soğukluk gelsin. Bu bir iş hesabı değildir, dostluk hesabı da değildir. Bu yol o tarafa giden kestirme yoldur.

Bugün mânâ denizinin dalgıcı Mevlâna’dır. Ben ise tâcirim. Yani o incileri alıcıyım.

Dostluk, Mevlâna’yı gördükten sonra nefsini öldürmektir. Ta ki, onu bir daha bulamadık, öldü desinler.

Kimdir o? Hayat kaynağı eş öldü dedi!

Kimdir o? Ümit söndü, ateş öldü dedi…

Mel’ûn, dama çıktı yumdu bir an gözünü,

Düşmandı ya o, Dosta “Bak, güneş öldü” dedi…

Allah’a andolsun ki, bizim elinden kapıp kaldırdığımız o yiğidi, Allah sonunda yine bizden alacaktır.

“Toprağımdan eğer buğday bitse, o buğdaydan ekmek pişirsen, kokusu tıpkı şarap gibi gittikçe artan bir sarhoşluk verir.

Hamurunu yoğuran ve ekmek yapan, keyfinden dîvâneye döner, pişiren zevkinden mestâne beyitler okur.

Eğer ziyaret için kabrime gelirsen dikkatle bak: sandukam karşında oynak görünür…

Kardeş! Kabrime gelirsen tefsiz, mûsikîsiz gelme; zîrâ Tanrı’nın derneğinde gamlı durmak yaraşmaz.

Çenesi bağlı mezarında uyuyanın ağzı, o sevgilinin sunduğu afyonu çiğniyor…

Eğer kefenimden bir parça alıp yırtsan, göğsüne taksan, rûhunda meyhâneler açılır, her taraftan gelen çeng sesleri arasında sarhoşların gürültüleri işitilir…

Her işten elbette bir iş doğar. Hakk beni aşk şarabından yaratmıştır. Ölüm beni ezse bile gene ben aşkım.

Madem ki ben mestim ve aslım da madem ki aşk şarabıdır, sen söyle; şaraptan sarhoşluk ve keyf vermekten başka ne beklenir?…

Şems-üddin-i Tebrizî’nin rûhunun burcuna, bir an olur ki, rûhum uçar, gelmez.”

(Not: Bu yazılar; Hazreti Mevlâna’mızın Mesnevî’sinden ve Dîvân-ı Kebîr’inden, Hazreti Şems’imizin Makâlat’ından, Hazreti Sultan Veled Efendi’mizin İbtidânâme’sinden, Mithat Baharî Beytur Hazretleri’nin eserlerinden, İbrahim Şahidî’nin Gülşen-i Tevhid’inden, Yunus Emre’mizin Dîvân’ından ve Hasan Dede’mizin şiir ve sohbetlerinden alıntılar yapılarak derlenmiştir; mânevî aşkın mestliğini gönüllerimize bir nebze olsun yansıtabilmesi temennisiyle…)

6 Şubat 20226 Şubat 2022

MERAM’DAN SİLİVRİKAPI’YA HASAN DEDE SOHBETLERİ – 49

SEVGİ İLMİ…🌹

Mahmut Efendi (Mahmut Dipşar): Hepimizin bildiği gibi, Hallâc-ı Mansûr Hazretleri, “Ene’l-Hakk” diye hitâb etti ve asıldı. Üç günde onu infâz ettiler. İlk gün kollarını ve ayaklarını kestiler. O da, kesilen kolundan akan kan ile abdest aldı. Bir sözü vardır ve der ki: “İnsanın hayatta iki rekât namaz kılması kâfîdir, ancak abdesti kendi kanıyla alması gerektir.”

İkinci gün, kafasını kesip, derisini yüzdüler; üçüncü gün de bedenini yakıp, küllerini Dicle’ye attılar. Ve külleri, Dicle suları üzerinde ‘Ene’l-Hakk’ yazdı. Bu, Hallâc’ın namazı tabii…

Dede, sorum şu: Deniliyor ki; insana en başta lüzumlu olan ilimdir, ilimden başka bir şeyin değeri yoktur. Önce derde düşülecek, aranacak; hakîkate ermenin yolu bulunacak; ilmi, yani mürşid-i kâmili bulan, Hakk’ı bulmuş olur. Siz ne dersiniz bu konuda?

Hasan Dede (Hasan Çıkar): Çok yerinde söylenmiş; hakîki mürşid ilimdir. Hazreti Resûlallah, selâm olsun üzerine, ne buyuruyor? “İkre!” yani “Oku!” Biz, ilim tahsîl etmeseydik, okuma yazma bilmeden, kalkıp Hazreti Muhammed Efendimizin eserlerine el atamazdık ve O’nun kimliğini öğrenemezdik. Peygamber Efendimizin, Hazreti Mevlâna’mızın eserlerine el atmadıktan sonra, onların kimliklerini öğrenmedikten sonra, onların büyüklüklerine, onların güzelliklerine nasıl ulaşabilirdik.

Ne zaman ki, onların hakîkatleri, okuduğumuz ilimler sayesinde, bizlerde yansımalarını gösterdi; onlara karşı sevgimiz arttı ve sonrasında da sevgimiz aşka dönüştü. Biz aşka düştükten sonra ise, O’nun o güzel yüzü göründü ve bizi bizden aldı.

Allah ganî ganî rahmet eylesin, benim şeyhim Hakkı Dede, bana şunu söylemiştir: “Hasko! Bizim dergâhta dile getirdiğimiz Mesnevî-i Şerîflerin ya da sohbetlerimizde işittiklerinin hepsi kulaktan dolmadır. Yanlış da konuşabiliriz, doğru da konuşabiliriz. Ama sen, al Pîrimizin eserlerini oku, seninle beraber ben de dinliyim.”

Biz, şeyhimle akşam oldu mu, sabahlara kadar evin balkonunda otururduk ve ben okurdum, o da dinlerdi. İnsan, okumakla bir yerlere varır. Ama hiç okumazsan, Hazreti Muhammed Efendimizi öğrenemezsin, ancak yine ilim sayesinde öğrenirsin.

Peki, Hazreti Muhammed Efendimizin okuma yazması yoktu, nasıl ilim sahibi oldu? Çünkü O’nun ilmi sevgi ilmiydi. O, bütün yaratılanlara sevgi ile bakmıştır ve baktığı varlıklar, O’nun dilinden kendi hâllerini söylemişlerdir ve Hazreti Muhammed de onları isimlendirmiştir. Bu nedenle, Hazreti Muhammed Efendimizin ilminin sonu yoktur.

O’na sordular: “Sen annesiz, babasız büyüdün; seni alıp okula götürecek bir kardeşin de yoktu. Sen sahip olduğun bu ilimleri nereden tahsîl ettin?”

İşte Hazreti Muhammed, onlara şu cevabı verdi: “Doğru söylüyorsunuz. Anasız, babasız büyüdüm ve bir kardeşim de yoktu. Fakat ben sizin okuduğunuz gibi, bir hocanın yanında okumuş olsaydım, ben de ancak sizin sahip olduğunuz kadar bir bilgiye sahip olurdum. Oysa benim hocam Yaratıcı’dır!”

İşte bizler bütün bunları ilim sayesinde öğreniyoruz.

Yani, Mahmut Efendi, ilim şarttır. Câhile değer verilmez. Ne diyor Hazreti Ali Efendimiz:

“Bana bir harf öğretene kırk yıl hizmet ederim.”