Etiket: Hazreti Mevlana

Yayım tarihi

MERAM’DAN SİLİVRİKAPI’YA HASAN DEDE SOHBETLERİ – 25

SARRAF DÜKKÂNI…🌹

Mahmut Efendi: Bir zât diyor ki: “Zamanı gelince herkes kendi hedefini tutturacaktır. Sonunda böylece herkes kazanacaktır ve herkes sonunda inandığı şeye dönüşecektir. Herkes neyi bozmadan koruduysa, onu elde edecektir. Kimi sefilliğini, hatalarını ve ölümü; kimi ise mükemmelliği, sonsuzluğu ve ölümsüzlüğü bulacaktır.” Siz bu konuda ne buyurursunuz Dede?

Hasan Dede: Kişi en çok neyi severse, onun Allah’ı odur. Kişi eğer nefsinden arınamamışsa, kopamamışsa, nefsanî isteklerine kavuşacaktır. Ama bazıları da var ki, onlar nâmütenâhi güzelliklere ulaşacaklardır. Kimlerdir bu kişiler? Kulağını güzel sözlere kapamayanlar, hattâ güzel sözleri işitirken daha fazla kulak verenler, o güzel sözlerin yansıdığı kişilerdir, iç âlemini o güzel sözlerle nûrlandıran ve bu güzelliklerle ömrünün sonuna kadar yaşamını sürdüren kişilerdir. Bu kişilerin sûretlerine örnek, Hazreti Muhammed, Hazreti Mevlâna ve diğer Pîrân Efendilerimizdir. Onlar güzellikler kaynağıdırlar. 

Bir gün Hazreti Mevlâna’ya şöyle bir soru soruyorlar; “Yâ Mevlâna! Senin sohbetinde bulunuyorum ve doyamıyorum. Senin sohbetinden ayrıldıktan sonra başka bir yerlerde de Hakk muhabbeti dinliyorum, ama hiçbiri senin muhabbetin gibi zengin değil, fakat cemaatleri çok, merak ediyorum, acaba bunun nedeni nedir?” 

Koca Mevlâna cevap veriyor: “Oralarda kalabalığı görüyorsun, ama benim gönderdiğimi görmüyorsun. Burası bir sarraf dükkânıdır, biz burada gelenlere ayar veririz. Ayar altına verilir, gümüşe, pırlantaya, zümrüte, yakuta verilir. Değeri olmayan birşeye ayar verilmez.” 

Bunun üzerine Hazreti Mevlâna’ya, “Sen kimsin?” diye soruyorlar. 

İşte Hazreti Mevlâna şu cevabı veriyor: 

“Ben, dünyamızda ne kadar güzellik varsa, bütün o güzelliklerin kaynağıyım ve de doğasıyım.” 

İşte bizler böyle bir yerdeyiz, burada zerre kadar karamsarlığa yer yoktur. Ya gönlünü Hazreti Muhammed Efendimizin, Hazreti Mevlâna’mızın, Pîrân Efendilerimizin hakîkat sohbetleriyle dolduracaksın ve güzel bir insan olacaksın, yahut da nefsinin esiri olup gideceksin. 

Kâinatın nûru Hazreti Muhammed Efendimizin, Ehlibeyt Efendilerimizin, yüce Pîrimiz Hüdâvendigâr Mevlâna’mızın, Pîrân Efendilerimizin selâmları, feyizleri ve güzel keremleri, bizleri sevenlerin ve bizleri izleyenlerin üzerine olsun. Allah, sizleri hep güzel günlerde yaşatsın. Sevgiler, Allah’a emânet olun. Huu…


Yayım tarihi

MERAM’DAN SİLİVRİKAPI’YA HASAN DEDE SOHBETLERİ – 24

ALLAH’I NASIL ZİKRETMELİ?..🌹

Mahmut Efendi: Hasan Dede, günümüzden bin sene önce, Irak’ın Basra bölgesinde yaşamış bir grup insan var, bunlara ihvân-ı sâfâ diyorlar, veya sâfâ kardeşleri, vefâ dostları deniyor. Bunlara göre, bir insan bedeni tarafından aşağı çekildiği, yani bedenin arzu ve zevkleri ile meşgûl olduğu sürece, feleklere yükselemez. Ve orda yüksek mânevî değerlere sahip bulunanları doğrudan müşâhade edemez. Yani Hazreti Mevlâna’nın, Hazreti Muhammed’in şehâdet ettiği mutluluğu tadamaz, diyorlar. Ne buyurursunuz?

Hasan Dede: Aslında her şeyi çok açık dile getirdiniz bu sözlerle. Bir insan, kendisini devamlı bedeninin arzuları ile meşgûl tutarsa, hiçbir zaman hakîkatlerin güzelliklerine ulaşamaz. Neden? Çünkü nefsî arzularının peşindedir ve onlardan arınamamıştır. Bu gibi kişilerin de geçirdikleri ömürler boşa gitmiş olur ve kişiye yazık olur. 

Cenâb-ı Mevlâna der ki: 

“Bu kadar ‘Allah’ dediniz, daha mı Allah’laşamadınız.” 

Bu sözleriyle ne demek istiyor bizlere? Allah ismini zikrettiğiniz zaman, bu esmânın arkasında zât olarak birini görmek isterseniz eğer, o zât Hazreti Resûlallah’tır. Misâl olarak, güzel bir kız gördüğünüz zaman, onun o güzelliğine hayrân olursunuz. Ama onun o güzelliği, Peygamber Efendimizin güzelliğinin sadece küçücük bir zerresi. Resûlallah’ın güzelliğini, nasıl nûr âlâ nûr bir varlık olduğunu mürşidinizden dinliyorsunuz, ama yine onun güzelliğine koşmak yerine, onun cüzî bir güzelliğine tamâh ediyorsunuz. Kızdan maksat dünyadır. Bırakın dünyayı, çıkarın gönlünüzden. Resûlallah’ı koyun o gönlünüze, öyle zikredin Allah’ı, bakın o zaman nasıl güzellikler zuhûr eder sizde, hayrân olursunuz o Güzele. Zaten O yüzünü gösterdi mi, başka bir güzel de istemezsiniz artık.

Kâinatın nûru Hazreti Muhammed Efendimizin, Ehlibeyt Efendilerimizin, yüce Pîrimiz Hüdâvendigâr Mevlâna’mızın, Pîrân Efendilerimizin selâmları, feyizleri ve güzel keremleri, bizleri sevenlerin ve bizleri izleyenlerin üzerine olsun. Allah, sizleri hep güzel günlerde yaşatsın. Sevgiler, Allah’a emânet olun. Huu…


Yayım tarihi

MERAM’DAN SİLİVRİKAPI’YA HASAN DEDE SOHBETLERİ – 23

İLÂHÎ AŞK…🌹

Mahmut Efendi: Evet, Hazreti Ali Efendimizin bir sözü vardır, der ki, “Ben Hazreti Muhammed’in yanında büyüdüm. Ama hayatım boyunca bir kez olsun yüzüne bakamadım.” Bir hadîs-i şerîfte Hazreti Muhammed Efendimiz buyuruyor ki, “Biriniz din kardeşini seviyorsa, ona bildiğini öğretsin.” Cenâb-ı Hakk da Asr sûresinde, “Birbirinize Hakk’ı tavsiye ediniz” buyuruyor. İnsanın değeri ve mânevî güzelliği, onun ilâhî mârifetten elde ettiği değer kadardır. Çirkinliği de bundan mahrûmîyeti yüzündendir. Ne dersiniz Hasan Dede?

Hasan Dede: Bir insan ne kadar güzelliklere bürünürse, onun iç âleminin güzelliği yüzüne vurur. Biri de ne kadar karamsar düşüncelerde olursa, bu kişinin de yüzünde çirkinlikler zuhûra gelir. Bu nedenle üstâdımız Mevlâna, her zaman huzurlu olmamız için bizlere dâima kendimizi güzel düşüncelerde tutmamızı öğütler. Kendini dâima güzel düşüncelerde tutan kişi, bahçesi güllerle, nergislerle, sümbüllerle dolu olan bir eve benzer. O evin sahibi, gecenin hangi vaktinde ışığı uyandırsa, bahçesinde o gülistanı görür. Karamsar düşüncelerde olan kişiler de, bahçesi dikenlerle, akreplerle, yılanlarla dolu olan bir eve benzer. Evin sahibi ışığı yaktığında bahçesinde o çirkinlikleri görür. İnsan düşünceden ibârettir. Bizlere en güzel örnek Hazreti Muhammed Efendimizdir. 

Ne dediniz biraz önce? Hazreti Ali, Peygamber Efendimizin yüzüne bakamazdı, dediniz. Hazreti Ali Efendimiz, Resûlallah’a âşıktı, hayrandı. Hazreti Mevlâna ve Hazreti Şems’in aralarındaki ilâhî aşk gibi. Esâsen, O’nun da cemâli en az Resûlallah kadar nûrluydu. Pembebeyaz yanakları vardı, gözleri de resimlerde gösterildiği gibi siyah değildi, Pîrimiz Mevlâna’nın gözleri gibi elâ renkteydi. Hazreti Muhammed Efendimizin gözleri ise kahverengiydi. Hazreti Hasan’ın da kahverengiydi, ama Hazreti Hüseyin’in gözleri yine elâydı. Ama hepsinde Hazreti Muhammed Efendimizin nûru vardı. Onların cemâllerine bakmak kendinden geçmektir. Bu yüzden filmlerde onların yüzlerini göstermezler, neden? Çünkü onların yüzlerine benzeyen yüz yok kimsede. Onlar tamamen nûrdurlar. 

Kâinatın nûru Hazreti Muhammed Efendimizin, Ehlibeyt Efendilerimizin, yüce Pîrimiz Hüdâvendigâr Mevlâna’mızın, Pîrân Efendilerimizin selâmları, feyizleri ve güzel keremleri, bizleri sevenlerin ve bizleri izleyenlerin üzerine olsun. Allah, sizleri hep güzel günlerde yaşatsın. Sevgiler, Allah’a emânet olun. Huu…


Yayım tarihi

MERAM’DAN SİLİVRİKAPI’YA HASAN DEDE SOHBETLERİ – 22

HAZRETİ MUHAMMED’İN NÛRU…🌹

Mahmut Efendi: Cenâb-ı Hakk, Âl-i İmrân sûresinin 191. âyetinde, yerin ve göklerin nasıl yaratıldığını düşünmemizi emrediyor. Yerin ve göklerin yaratılmasının sebebi nedir, araştırın diyor. Velîyullah diyor ki, yerin ve göklerin yaratılmasına sebeb, Hazreti Muhammed Efendimizin vücûd-u şerîfleridir. Nitekim bir hadîs-i kudsîde şöyle buyruluyor, “Ey Habîbim, eğer Sen olmasaydın kâinatı yaratmazdım.” Burada hitâb, bütün kâinatı temsîlen Hazreti Fahr-i Âlem’edir. O hâlde, âlemin yaratılma sebebi insandır, insanın yaratılma sebebi de Hakk’ın görünme ve bilinmesidir, çünkü Hakk insanda âşikâr olmuştur. O hâlde bizim kendi hakîkatimizi aramamız bir emri ilâhî değil midir?

Hasan Dede: Cenâb-ı Hakk, bu kâinatı Hazreti Muhammed’in yüzü hürmetine yaratmıştır ve “Sen olmasaydın ben bu âlemi yaratmazdım” demiştir. Allah, bu âlemi Kendisinin bilinmesi için, güzelliklerinin dile gelmesi için yaratmıştır. Hazreti Allah’ı da en güzel dile getiren Hazreti Peygamber Efendimiz olmuştur ve bizlere sunduğu her kelâmı bencilce değil tamamen yokluğa bürünerek dile getirmiştir. Onun dilinden zuhûra gelmiş olan bütün güzellikler Yaratıcının sözleridir. Hazreti Muhammed, Akl- ı Küll’dür. Ve Hazreti Ali Efendimiz olsun, Hazreti Mevlâna olsun ve bütün Pîrân Efendilerimiz de Akl-ı Küll idiler. Bunun mânâsı, onların her zerresinden akıl fışkırmaktadır. Çünkü onlar akıllarını Hazreti Muhammed Efendimizin aklıyla büyütmüşlerdir ve söyledikleri her söz bu sebeple bal şerbet gibidir. Onlar her zaman topluma tebessümlü yüzleriyle ve birleyici sözleriyle çıkmışlardır. Ve insanlara bu şekilde örnek olmuşlardır ki, onların sözleriyle akıllarını büyütmüş olan, onları kendilerine rûh etmiş olan kişilerle dünya durdukça anılmaya devam etsinler. Yani sonuç olarak, başta da söylemiş olduğumuz gibi, insan her şeyden üstün bir varlıktır. İnsan demek kâinat demek, kâinat demek insan demektir. Nûrlu bir insanın cemâli Ay’ı andırır. Gözlerindeki ışık çoğaldığı zaman da, o insan Ay’dan Şems hâline döner. Misâl olarak, Yusuf Aleyhisselâm’ın yüzünün nûru o kadar parlaktı ki, gece yürüdüğü yollardaki evlerde oturan insanlar, onun nûru evlerine yansıma yapsın diye pencerelerini açarlardı. 

Hazreti Mevlâna’mız da buyurur der ki: 

“Hazreti Muhammed’in yüzünün nûru nice Yusuf’un nûruna bedeldir.” 

Yani Yusuf Aleyhisselâm’ın yüzündeki o nûr da, Hazreti Muhammed Efendimizin nûrunun ancak bir yansımasıydı. Hazreti Muhammed Efendimiz, bu kâinatın yaratılışına sebep olan nûrdur. O iki cihanın Güneşidir.

Kâinatın nûru Hazreti Muhammed Efendimizin, Ehlibeyt Efendilerimizin, yüce Pîrimiz Hüdâvendigâr Mevlâna’mızın, Pîrân Efendilerimizin selâmları, feyizleri ve güzel keremleri, bizleri sevenlerin ve bizleri izleyenlerin üzerine olsun. Allah, sizleri hep güzel günlerde yaşatsın. Sevgiler, Allah’a emânet olun. Huu…


Yayım tarihi

MERAM’DAN SİLİVRİKAPI’YA HASAN DEDE SOHBETLERİ – 20

AHİRET NEDİR?..🌹

Mahmut Efendi: Hazreti Mevlâna, “Bir insan, kendi varlığında bilincin esasını bulunduğunda, ebedîyetin anahtarını bulmuştur” diyor ve şöyle devam ediyor, “Sana bedenini, ona merhametli olmayı, gizemlerine bakmayı öğretmeyen hiçbir eğitim, sana kendi bilincini nasıl bulacağını öğretemiyecektir. Beden bir kapıdır, beden ilk adımdır ve bilinç ile beden konusuna değinmeyen her eğitim kesinlikle yetersizdir, hattâ zararlıdır. Çünkü seni yıkıcılığa götürür. Seni yıkımdan koruyan tek şey içindeki bilincin çiçek açmasıdır. Ve bu sana, yaratmak, dünyada daha çok güzellik, daha çok mutluluk yaratmak için karşı konulmaz bir güdü verir.” Ne dersiniz Hasan Dede?

Hasan Dede: Bizler bizlikte ne kadar kalırsak, o kadar kayıplarda oluruz. Istıraplarda ve hüzünlerde oluruz. Bizler kendimizi ne kadar teslîmiyete bırakırsak, o kadar teslîm olduğumuz yer bizlerde varlığını, güzelliklerini gösterir ve bizlerin mânevî kazançlar elde etmemizi sağlar. Gönül sunulmadığı zaman beden kapısı açılmaz ve güzellikler o bedene yansıma yapmaz. Ne zaman gönül sunulursa, o zaman o kapı açılır, gönül verilen yer o kapıdan girer, vücutta varlığını gösterir, işte o zaman insan huzur içinde olur. 

Mahmut Efendi: Hazreti Mevlâna’nın, Fihî Mâ-Fîh adlı eserinde şöyle bir bölüm geçiyor, “Ekmeleddin dedi ki, ‘Mevlâna’ya aşığım. Yalnız Onun yüzünü görmek istiyorum. Âhiret hiç aklıma gelmiyor zaten. Bu düşünceler bu kuruntular olmaksızın yalnız Mevlâna ile uzlaşmışım. Onun cemâliyle huzura kavuşuyorum. Onu görünce yâhut Onun hayalini düşününce tatlar buluyorum.’ Cenâb-ı Mevlâna buyurdu ki, ‘Âhiret aklına gelmiyor amma, bütün bunlar bu sevgide gizli, bu sevginin içinde. Halîfenin kapısında güzel bir oyuncu kız çalpara çalıyor, oynuyordu. Halîfe, sanatın ellerindedir, dedi. Kız, ayaklarımda, ey Tanrı Elçisinin halîfesi, dedi, ellerimdeki güzellikte ayaklarımın güzelliği de gizli, onun için ellerim güzel. Mürid, âhireti etraflıca hatırlamaz amma, şeyhi görmekle âhiretin tadını, şeyhten ayrılmakla âhiret korkusunu duyar. Bütün âhiret ahvâli bunda gizlidir.” Siz ne buyurursunuz Hasan Dede?

Hasan Dede: Cenab-ı Mevlâna’mız, selâm olsun üzerine, şöyle der, 

“Mahşeri görmek istersen gündüze bak, âhireti görmek istersen geceye bak. Âşığa ne mahşer gerek, ne âhiret. Ancak Sevgilisi gerek.” 

Mürid yüzünü şeyhinden çekmezse, rûhunda onu rûh ederse, zaten aradığını bulmuştur, âhiret aklına bile gelmez. Sevgilisi olmadıkça âşık âhireti ne yapsın. Mahşer de, zaten ismi üstünde, bir kalabalıktan ibâret. Sabah insan kalkıyor yola koyuluyor, yollar dolu, duraklar dolu, kimsede hâl hatır sormak, selâmlaşmak yok, hep dünyalık peşinde koşuluyor, işte size mahşer. Âhiret ise gece, kimse kalmamış artık, herkes dinlenmeye çekilmiş. Şimdi gönlünde kim varsa onunla konuşmak zamanı. Ama bir bakıyorsun çoğu insan âhireti de mahvetmiş, dünyayı oraya da taşımış, hiç huzur yok.

Kâinatın nûru Hazreti Muhammed Efendimizin, Ehlibeyt Efendilerimizin, yüce Pîrimiz Hüdâvendigâr Mevlâna’mızın, Pîrân Efendilerimizin selâmları, feyizleri ve güzel keremleri, bizleri sevenlerin ve bizleri izleyenlerin üzerine olsun. Allah, sizleri hep güzel günlerde yaşatsın. Sevgiler, Allah’a emânet olun. Huu…


Yayım tarihi

MERAM’DAN SİLİVRİKAPI’YA HASAN DEDE SOHBETLERİ – 17

KIYÂMET NEDİR?..🌹

Mahmut Efendi: İnsanların çoğu öldükten sonra ne olacaklarını bilmediklerinden bir korku içindedirler. Bundan dolayı da rûhun ölümsüzlüğüne inanıyorlar. Fakat bu inanış bildiklerinden, bilâkis korktuklarından kaynaklanıyor. Bir insan ne kadar korkaksa, rûhun ölümsüzlüğüne de o kadar inanmaktadır. Dindâr insan, “Ben değilim” gerçeğini bilir ve sonra geriye kalan ölümsüzlüktür, deniyor. Yani, dindâr bir insan kendi varlığı olmadığını, tamamen “O” olduğunu ve “O” varlığın ölümsüz olduğunu bildiğinden dolayı da korkusu olmuyor. Korkudan hiçbir şey doğmaz, fakat sevgi doğurur, sevgi yaratıcıdır. Korku etkisizdir, hiçbir şey yaratmamıştır, yaratamaz, çünkü varlığı yoktur. Ama bütün yaşamını yok edebilir. İnsanı karanlık bir bulut gibi sarıp, bütün enerjini tüketebilir. Dualarımız, ilâhîlerimiz, zikirlerimiz bizim zırhlarımızdır. Cenâb-ı Ali Efendimiz buyuruyor ki: “İnsan, bilmediği şeyin düşmanıdır.” Düşman, insana korku veren bir varlıktır. İnsan neden korkar, diye sorarsak eğer, ortaya çıkan şey şudur; insan kendi gerçek kimliğini bilmemekte ve hayata nasıl tutunacağı korkusunu taşımaktadır. Benliğimizi, egomuzu kaybetmekten korkmaktayız, yani, ölüm, hastalık, fakirlik gibi korkular… İnsan, Cenâb-ı Hakk’ın mânâ ilmini bilmiyorsa, karanlıktadır, hem de birçoğu zifiri karanlıktadır. Oysa ki, Cenâb-ı Peygamber Efendimizin ışığıyla aydınlansa, korkacak bir şey olmadığı görülecek, teslîm olacak ve huzur bulacak. Korku, bir insanın kendi asıl benliğinin bilincinde olmamasıdır. Tek bir korku vardır, derinlerde bir yerde ‘Ben olmayabilirim’ korkusu… Bunu nasıl yorumlarsınız Hasan Dede?

Hasan Dede: Bir insanı korkulara sürükleyen her zaman nefsidir. İnsan imanıyla yaşamını sürdürürse, hiçbir zaman korkuya yer vermez. Neden? Çünkü bilir ki, ona ait hiçbir şey yoktur. Her ân kendisini hazır tutar ki, Dost yüzünü gösterdiğinde Ona koşsun da bu âlemdeki çilesi sona ersin. 

Cenâb-ı Mevlâna, son demlerinde, Şeyh Sâdrettin Efendi’nin gelip kendisine şifâ dilemesi üzerine şöyle buyurmuştur: 

“Ey Efendi, şifâ senin olsun. Benim Sevgiliyle buluşmama, nûrun nûrla buluşmasına, bir soğan zâresi kadar mesafe kalmıştır.”

Ama bunu ancak iman sahipleri söyleyebilir. Ehl-i iman sahibi olmayanlar söyleyemezler. Onlar zaten yaşarken ölmüşlerdir. 

Sultan Ulema Hazretleri, talebelerine şöyle buyurmuştur: “Sizi Allah’tan kim ayırdı biliyor musunuz?” 

Talebeleri cevap veriyorlar: “Bilmiyoruz, siz anlatırsanız bilebiliriz.” 

Sultan Ulema Hazretleri bu cevabın üzerine, onlardan bir kova su istemiş, getirmişler. Talebelerinden birine, kovadaki suyu toprağa dökmesini emretmiş, o da dökmüş. Bir kova su daha istemiş, onu da nehire dökmesini emretmiş, o da dökmüş. Sonra şöyle buyurmuş: “Kovadan maksat vücudunuz, sudan maksat rûhunuzdur. Dünyaya meyil verirseniz rûhunuz toprağa gidecek, ayak altı olacaksınız. Eğer Hakk ile yaşamınızı sürdürürseniz tekrar aslınıza döneceksiniz, Allah anıldıkça siz de anılacaksınız.” 

İşte Yunus Emre, selâm olsun üzerine, şöyle buyurur:

“Ey Yunus, sen bu âleme niye geldin? Allah’ı zikretmek için. Bir gün gelecek dünya ömrüm bitecek, Allah’a döneceğim, Allah anıldıkça ben de anılacağım.”

Cenâb-ı Mevlâna yine şöyle dil döker:

“Sevgisiz ve aşksız geçen ömrü ömür sayma.”

Eğer bir insanın bir yere sevgisi ve aşkı yoksa, o yaşarken ölmüştür. Bizim bulunduğumuz yer bir sevgi yuvasıdır. Yolcu, Mürşidiyle yola çıkar, Mürşidi vasıtasıyla Pîr’e ve Hazreti Muhammed’e ulaşır. Ama eğer yolcunun imanı ve inancı yoksa yol bir işe yaramaz. Bu yol iman ister. Yolcu, Mürşidine imanla bakacak ki, yol alabilsin. Hepimiz günü gelecek o kıyâmete gideceğiz, ama kıyâmet ne demektir, Hazreti Muhammed Efendimizin buyurduğu gibi: “Kıyâmetin büyüğü benim.. Gerçek yüzümü gösterecek olsam cihan yerinden oynar.” O, nûr âlâ nûr bir varlıktır. 

Kâinatın nûru Hazreti Muhammed Efendimizin, Ehlibeyt Efendilerimizin, yüce Pîrimiz Hüdâvendigâr Mevlâna’mızın, Pîrân Efendilerimizin selâmları, feyizleri ve güzel keremleri, bizleri sevenlerin ve bizleri izleyenlerin üzerine olsun. Allah, sizleri hep güzel günlerde yaşatsın. Sevgiler, Allah’a emânet olun. Huu…

Yayım tarihi

FÎHİ MÂ-FÎH’DEN SOHBETLER – 61

“Seni Övemem Ben…”

Muhammed’i yıldızlardan, cevherlerden, cisimlerden, arâzlardan geçirdikleri geceydi. Hepsinden geçmişti de bir yere varmıştı ki gecenin saçları orda kesilmişti; gökyüzü, orda kocakarıların iği gibi dönmez, işlemez olmuştu. Günün Rumluğu perde altına girmişti. Gördü ki topraktan yaratılmış âlem, orda bir tozdan ibâret; gökler orda ayaklar altında kalakalmış; güneş mumu, yedi kat yer, yedi kat gök, gizli âlemin ağacında birkaç yaprak gibi görünmede. Bunda kaldı da dedi ki: “Seni övemem ben.” Nimet, kendi diliyle nasıl şükredebilir ki? Yeryüzünü, cömertliğinde bolluğu anlayasınız diye sizin için yarattı o.

Gönül, Cana Şifâdır…

Baktım, gördüm ki her şeyin en iyisi gönül. Onu sizin anışınıza vakfettim. Sağlığı korumak, sağlık istemekten kolaydır. Şehvet balını haram zehirlerden iyiden iyiye koru, gözet ki onda azîzlerle buluşma zevki vardır, cana şifâdır o.

Peygamberin Mirasçıları…

Dervişler vecde düşerler de Tanrı’yı özleyişleri artsın, ahirete inanış sevgileri çoğalsın, gönüllerinden dünya sevgisi dağılsın, dünyaya gönülleri yabancı olsun diye semâ ederler. Kerâmetleri âleme yayılmış, güneşten de daha tanınmış olan, ululukları minberlerde söylenen ulu şeyhlere uyarlar… İnananlar, gözlerine çeksinler de gönül gözleri aydın olsun, gizli âlemi görsünler, Tanrı’ya dalsınlar diye onların ayaklarının bastığı toprağı ararlar. Semâ törenini onlar koymuştur. Peygamberlerin mirasçıları onlardır; miras bilgisi de onlarındır, anlayış seziş bilgisi de onların. Zâhiri hükümleri bilen bilginlerde okuyup belleme bilgisi vardır, anlayıp sezme bilgisi yoktur. 

Nitekim Mustafâ buyurmuştur: “Bildiğini tutan, yapan kişiye Tanrı, bilmediği bilgiyi öğretir.” Belleyip öğrendiğini tutana Tanrı, anlayış seziş bilgisini de bağışlar. Kime de bu bilgiyi bağışlarsa o,erenlerin cinsine katılır gider. Şeyhlerin koydukları her şey, peygamberlerin koydukları şey demektir. Çünkü “Kavminin içinde şeyh, ümmetinin arasındaki peygamber gibidir.” Hattâ “Benimle duyar, benimle görür” sırrına erer bu çeşit kişiler. Onların yaptığı iş “Allah attı” hükmüne girebilir.

Rubaî:

“Ben, bir ay yüzlü dilberin kölesiyim. Bu yüzden benim yanımda ay’dan, ay ışığından, şekerden başka şeylerden hiç bahsetme!”

Yayım tarihi

FÎHİ MÂ-FÎH’DEN SOHBETLER – 60

Allah Kulunu Öylesine Sever ki…

“Bir an düşünmek, altmış yıl ibâdet etmekten hayırlıdır…”

Bu düşünce, bütün ibâdetlerden daha da iyi olan inancı meydana getiren düşüncedir. Kim yaşamaktan daha uzaksa odur daha fazla ölü… Kim bilgiden uzaksa odur daha fazla bilgisiz… Kim arılıktan daha uzaksa odur daha fazla bulanık. 

Gerçekten de söz gümüşse de sus; çünkü susmak altındır. İnsanın sözü, başkası içindir, kulağıysa kendisi için. Susmak sabırdır, sabırsa sıkıntının, darlığın anahtarı. 

“Susun da acınmış olun.”

Susmak, bilgisizin bilgisizliğine bir örtüdür, bilgineyse süs. İnsana en güç şey, susmaktır, fakat en faydalı şey, yine susmak. Dilini koru, çünkü o bir canavardır, yer seni. İnsanlar, suyu acı, helâk edici, esenlikten uzak mı, uzak bir denizdir; gemi de uzaktır onlardan.

Rivâyet edilmiştir: Allah bir kulunu sevdi mi, ona, suretinden bir suret giydirir, ruhundan bir ruh üfler… Sonunda dağ taş, her şey o kulu sever; kurt kuş, her şey ona karşı alçalır… Onu öyle kerâmetlerle özelleştirir ki Tanrı onlardan râzı olsun, âriflerden, gerçeklerden, Tanrı’ya yaklaşanlardan başka kimsecikler o kerâmetleri bilemez, anlayamaz. 

Buyurmuştur: Gerçekten de Allah kulunu öylesine sever ki sevgisinden, dilediğini yap, çünkü ben yarlıgadım seni der.

Kasîde:

“Gözünün perdesini açarsan, pek sevdiği kulunu geceleyin yürüten Allah, noksan sıfatlardan münezzehtir! Hazreti Peygamber’e Mirac’ta kendi cemâlini gösterirsin; geceleyin kulunu yürüten Allah, noksan sıfatlardan münezzehtir! 

Aşk şarabı olur, coşar köpürürsün! Bu yüzden, daha fazla kendinden geçer, aklını kaybedersin! Binlerce aklı da alır götürürsün! Geceleyin kulunu yürüten Allah, noksan sıfatlardan münezzehtir! 

Canın başına bir taç geçirirsin, gönlünü alır, Mirac’a çıkarırsın; onu, iki dünyadan da ötelere yükseltirsin! Kulunu, geceleyin yürüten Allah, bütün noksan sıfatlardan münezzehtir! 

Gönül, Sen’in lütfunla yükselir, uçar; çölleri, ovaları aşar ve bütün canlardan ileriye geçer! Derken, ansızın karşısına Sen çıkarsın! Kulunu, geceleyin yürüten Allah, bütün noksan sıfatlardan münezzehtir! 

Lütfu ile, sevgisi ile yücelttiğini, ötelere götürdüğünü, mekânsızlık bahçesine kondurur, ona ikrâmlarda bulunursun! Kulunu, geceleyin yürüten Allah, bütün noksan sıfatlardan münezzehtir! 

Nerede olursak olalım, bizimle beraber olduğun için öyle seviniyorum ki, gönlüm, her an uçmada, her an sabır elbisesini yırtmadadır! Geceleyin kulunu yürüten Allah, noksan sıfatlardan münezzehtir! 

Altı cihetten de kaçar, o lütuf kapısına sarılırım! Çünkü Sen, pek gönüller bağlayansın, pek güzelsin! Kulunu, geceleyin yürüten Allah, bütün noksan sıfatlardan münezzehtir! 

O büyük ve eşsiz varlık, canlara can verdi, gönülleri neşe ile oynatmaya başladı! Yokluğa bile sevdâ verdi, onu sevdâlı kıldı! Geceleyin kulunu yürüten Allah, noksan sıfatlardan münezzehtir! 

Ey gönül! Yücelere, ötelere doğru kaç; yâni, Salâhaddin’e git! Çünkü sen, elsizsin ayaksızsın! Geceleyin kulunu yürüten Allah, noksan sıfatlardan münezzehtir!”

Yayım tarihi

FÎHİ MÂ-FÎH’DEN SOHBETLER – 59

Adâlet Arslanı…

Tanrı rahmet etsin, esenlik versin, Peygamber dedi ki: “Bir an adâlette bulunmak, altmış yıl ibâdetten hayırlıdır.”

Bu, o hikmet yeşilliğinin bülbülünden, o dileyiş sedefinin incisinden, o kudret bahçesinin yeni yetişmiş fidanından, o san’at ustasının şaşılacak san’atından, o, yoktur Tanrı’dan başka tapacak sözünün şahnesinden, o yücelerdeki toplumun kervanbaşısından, o yaklaştı yakınlaştı odasında oturandan, o daha da yakınlaştı bucağının konuğundan, o noksan sıfatlardan arı biliriz. Tanrı’yı ki kulunu geceleyin götürdü durağında yurt tutandan, o vahyetti kuluna ne vahyettiyse haznesinin haznedârından, o ahiret hocasından, o dünyanın en ulusundan, en iyisinden, o kadri yüceltilmiş, o seçilmiş Muhammed Mustafâ’dan gelmiş dosdoğru bir haberdir… 

Övüşlerin en olgunu, en yücesi ona şöyle buyuruyor yâni: Ey peygamberlik mîrasına konanlar, şu muştulukla dopdolu buyruğu taç taht sahiplerine ulaştırın; bu lûtuf adını sanını padişahların yedinci kat gökte bulunan sayvanlarına kazıyın; bu inciyi padişahların kapısına götürün; şu lâtif sözü adâlet sahiplerine okuyun; bu şaşılacak sırrı onlara duyurun; bu eşsiz nükteyi onlara anlatın. Deyin ki: A taca-tahta, a devlet, baht memleketlerine sahip olanlar, esirgeme ağacını gönüllerinize dikin; adâlet suyuyla sulayın, yeşertin o ağacı; zulüm sarmaşığını uzaklaştırın ondan… 

Böyle yapın da saltanatınız doğru düzen yürüsün. Çünkü adâlet, pek yüce bir şeydir, pek değerli bir incidir. Adâlet nedir? Saltanatın gözcüsü; memleketin düzgünlüğü, devletin koruyucusu, ülkenin bekçisi, baht gelininin bezeyicisi, tahtın süsü püsü, kutluluk kimyâsı, ululuk sermâyesi, devletin güzelliği, eminliğin fetih buyruğu. 

İşte buracıkta, yanıbaşında adâlet denen zât… Ulular ulusu onun hakkında şöyle buyuruyor: Bir an adâletle eş dost olursan bu, ibâdet meydanında bir yol ayakta durmadan daha iyidir. Bir an adâletle solukdaş olursan bir yıl ibâdete el atmandan hayırlıdır. Çünkü ibâdet kuşunu herkes tutar amma adâlet doğanını padişahlardan başkaları tutamaz. İbâdet ceylânını her zâhid tutar amma adâlet arslanını buyruk ıssı olanlardan başkaları avlayamaz. 

Adalet arslanı, öyle her padişaha, her buyruk ıssına da râm olmaz. Adâlet arslanını bilgiden başka bir lokmayla avlamaya, yumuşaklık kemendinden başka bir kementle bağlamaya, ihsân tuzağından başka bir tuzakla elde etmeye imkân yoktur. 

Hamdolsun Ulu Tanrı’ya ki dünya mülkünün memleketlerine hüküm süren padişahlar, adâleti istemedeler. Adâlet de Âdemoğulları padişahı, âlemin tek buyruk sahibi, devlet ve dinin filânını istemede. Tanrı şanını yüce etsin ki bu yüzyılda hem bilgi lokmasıdır o, hem yumuşaklık kemendi, hem de lûtuf çayırlığı. Şanı yüce, noksan sıfatlardan arı, sınıkları onaran Tanrı, sanki adâleti, insafı, şu dünya padişahının boyuna göre ölçmüş biçmiş, kesip dikmiş. 

Adâletle insaf, bu devlet kapısında bulundukça verimi de şu olur: Her gün bu bahçede yeni bir gül biter. Ulu Tanrı, dünya durdukça, yüzyıllar sürüp gittikçe bu padişaha ömür versin, devletinden faydalandırsın onu. Gerçekten de Tanrı kerem sahibidir, cömerttir.

Tanrım, ey âlemlerin Rabbi, ey yardımcıların hayırlısı, kalem ve bilgi ehli olan tapısının emînlerine, devletinin beylerine tümden yardımınla, lûtfunla özellikler ver; burada bulunanların topunu da güzelliğini, ululuğunu seyredenlerden kıl.

“A bilgi ıssı, adâlet ıssı padişahlar padişahı, 

Zulüm, adâlet kılıcınla kesildi gitti. 

Fitne, senin kahrından korktu da kalktı,

O yokluk konağına doğru yüzlerce konaklık yol eşti. 

Sevin ey padişah, kapını toprağı, 

Gönlün durağı tapın; gözse kapına dikilmiş. 

Rum, Çim, Türkistan padişahları, 

Kutlu, devletli tahtının önünde durmada. 

Cömertliğinden yarım katre, uçsuz-bucaksız bir deniz olmuş….

Yumuşaklığından yarım zerre, 

Bâbül kesilmiş, gök bile sana aykırı gitse noksandadır,

Zerre bile sana uysa olgunluğa erer, 

Tahtının basamağı, gökyüzüne taçtır… 

A felek, taç gerekse sana, indir onu.”

Yayım tarihi

FÎHİ MÂ-FÎH’DEN SOHBETLER – 58

Altın İle Bakır…

İçinde yardım ışığı bulunan kişi, ne diye kötü sözden gamlansın? Yardım ışığını görmüyorsa ne diye güzel söze sevinsin? Hani padişahın ayarı tam, doğru düzen altınına bir bölük halk, bakırdır bu, kalptır, özsüzdür, ateşi görünce kararır gider der. O altın onların sözlerini duyar, bir de kendine bakar, güleceği gelir. Fakat kara pulsa, yahut kalp dirhemse bir bölük halk, bu, ayarı tam saf altındır desin; o der ki: Bu âna dek kendi hâlime ağlıyordum, şimdiyse size ağlamaya koyuldum. Kalp akçenin ağlayışı da faydasız değildir; gün gelir, o gözyaşı bir iksire ulaştırır onu. 

Ne Mutlu Kılavuzu Yardım Olana…

Bâzı adamlar, söz söylemeyi huy edinmiştir; başkalarının soluğuyla tuzağa düşer onlar. Derler ki: Siz ak doğanlarsınız; gölgesi kutlu devlet kuşlarısınız. Kendilerine hiç bakmazlar; ne biçim kuşuz biz; av mıyız, avcı mıyız, leş mi yemedeyiz, neyiz biz demezler. Üflendiler mi yelle dolu tuluma dönerler; demezler ki tutalım, bu tulum zümrüd-ü ankâ olsun, kanadı nerde, güzelliği hani, uçuşu, yücelişi hangi durağa? Amma bu düşünce de yapılmış düzülmüş konaktan başgösterir; yelle dolu tulumun işi değildir bu. Olacak bu ya, birisi tulumun içinde kalsa dışarıdaki sesleri duyunca anlar ki tulum, onun hapishânesidir, ayağına bağ kesilmiştir, kafes olmuştur ona. Ne mutlu kılavuzu yardım olan, tez giden, uz gören göze uyup ardından yol alan kişiye.

Rubaî:

“Sözüm, söylemek istediğim hâlde söyleyemediğim bir düşünce gibi ağzımdan gönlüme gider; sonra, belki de yüz kere gönlümden ağzıma gelen bir sıfat yüzünden mest olur! 

Sözüm mest olmuş, gönlüm mest olmuş, hayalim mest olmuş; hepsi de birbirine düşmüş, birbirine bakmadalar!”