Etiket: Ahlak

Yayım tarihi

MANEVİ MENKIBELER – 79

KILIÇ KINDAYKEN Mİ KESER…

Sultan Veled Hazretleri bir gün Hazreti Mevlana’ya, “Efendi baba çok latifsiniz, şefkat dolu bir varlıksınız, acaba bu alemden gittikten sonra bu şefkat bu rahmet devam edecek mi?” diye soruyor.

Hazreti Mevlana oğluna şu cevabı veriyor, “Veled! Veled! Veled! Kılıç kındayken mi keser, kından çıktıktan sonra mı?”

“Kından çıktıktan sonra.”

“Kın içinde bu kadar şefkatle çıkıyorum, kından çıktıktan sonra ben hep şefkatim.”

1987’de acizane Konya’yı idare etmek fakire nasip oldu. On Lira iken biletler, ikibuçuk Liraya indirdim. Günde iki kez, saat 14:00’de ve 20:30’da, altmış kişinin üstünde mutrip, elliüç semazen ile Şeb-i Arus’da ayin açtık. Her taraftan gönüllüleri çağırdık. Otel lobilerinde Türkler’den başka her milletten insan vardı.

Misafirler sohbet esnasında, “Ne yaparsak yapalım, beş vakit namaz da kılsak, hatalardan kurtulamıyoruz. Bunun çözümü nedir?” diye sordular.

“Camiye göre mi, kiliseye göre mi yoksa Hazreti Mevlana’ya göre mi cevap vermemi istersiniz?” diye sordum.

“Mevlana’nın dilinden cevap istiyoruz” dediler.

“Hazreti Mevlana diyor ki” dedim, “Allah’ın bir kulunun saçının bir kılı ağarsa, Allah onu cezalandırmaktan münezzehtir. Çünkü Ceddim Hazreti Muhammed miraç ettiği zaman Cenab-ı Allah’ı onyedi yaşında namütenahi güzellikte şâbb-ı emred sıfatında gördü. Saçı ağarmış kişiler erse, Tanrı’nın ya ağabeyidir ya da babasıdır; dişi ise ya ablasıdır ya annesidir. O yüzden Allah onlara ceza vermekten münezzehtir.

Hazreti Mevlana, mantığa hitap etmek için böyle açıklıyor. Cenab-ı Allah, belki yaptığın hatalardan nâdim olursun diye seksen yıl, yüz yıl ömür verir, bekler. Sen hatalara devam edersen ve son nefesini verirken de nâdim olmuyorsan, ‘niye nâdim olmadın’ diye Allah üzülür. Sen kendi kendini cezaya atmış olursun” dediğimde hepsi şaşırdı kaldı.

Siz kendinizi bir düşünün; kötü huylarınız varsa, onları yavaş yavaş Hakk’ın bir dostuyla, onun güzel huylarıyla güzelleştirin ki, O’nun o güzel yüzünden mahrum olmayasınız.

Yayım tarihi

MANEVİ MENKIBELER – 78

ŞEFKAT DOLU BİR YER AMA…

Karamanoğulları’nın ağası, Hazreti Mevlana’nın müridi idi. Fakat ona aşkla imanla değil, akılla bağlıydı. 

O devirde birçok hatip vardı. Her yerde çeşitli kişiler konuşuyordu. 

Bu ağanın bir camii hatibine gönlü kaydı. Bir gün Hazreti Mevlana’ya, “Efendi Hazretleri, filan camiye gidelim, orada çok güzel bir hatip var. Allah’ı çok güzel bir dille yad ediyor” dedi. 

Hazreti Mevlana, “Gidip dinleyelim” diyerek Hüsameddin Çelebi ve bu zatla birlikte hatibi dinlemeye gitti. 

Adam kürsüde celâli kuru bir sohbet yapıyordu. Hazreti Mevlana tefekkürde dururken, bu da can kulağı ile dinliyordu. 

Dinledikten sonra, “Ya Hüdavendigar! Bu günden sonra kürsüdeki zat benim mürşidimdir, ona tabi oldum” dedi.

Hazreti Mevlana, “Sen bir baba bulduysan, ben de bir evlad bulurum” diyerek hemen camiyi terketti. 

Aradan birkaç ay geçmeden Karamanoğulları’nın ağasına bir tuzak kuruldu. Onu boğmaya çalışırlarken, “Allah” dedi ama bir yardım gelmedi. “Ya Hüdavendigar Mevlana” diye bağırarak imdat istedi. 

Hazreti Mevlana o esnada sema ediyordu, sema ederken kulaklarını kapattı, öyle sema etti. Bu hali gören Sultan Veled, sema bitince sordu, “Efendi baba, neden sema ederken kulaklarını kapadın?” 

“Karamanoğulları’nın ağasını boğdular. Çok acı bir sesle benden meded istedi. Gönlüm ona kırık olduğu için kulaklarımı kapadım” diye cevap verdi. 

Şefkat dolu bir yer ama bir yerde de hiç affetmiyor. Onlar her şeye vakıf. 

Akıl gözü ile insan kısa menzilleri görür ama kalb gözüyle çok şey görülür. Dar bakışla, bu gözle insan çok şey kaybeder. 

Hakk yolu kolay bir yol değildir. Onun için gönül ister ki bu yolu seçenler, bazı eserlerini okusunlar. Haftada on sayfa okunursa yine bir şeyler alınır. 

Ölen bedendir, ruh ölmez. Devran var. Bu yollarda mükafat var.

Yayım tarihi

MANEVİ MENKIBELER – 77

BAKALIM SEN NE DİYECEKSİN?..

İnsan olmak çok zor. Derdi veren de Allah, dermanı veren de Allah. Madem Allah seni halifesi olarak yarattı, her şeye katlanacaksın. O seni imtihana tutuyor, ‘Ben yapamam, ben edemem’ diyemezsin.

Yunus Emre’den bir menkıbe dile getireyim…

Yunus Emre bir gün yolda giderken omuzunda kan çıbanı olan birine rastlıyor.

Adam, “Yunus” diyor, “senden bir hizmet istiyorum, omuzumda kan çıbanı var. Çok ağrı çekiyorum, ne olur bunu sık beni rahata kavuştur.”

Yunus, çıban sıkılınca sıçrayacağını düşünemiyor, sıkıyor. Bütün irin avucuna akıyor. 

Şimdi, avucundaki irini toprağa atmak istiyor, toprak dile geliyor, “Ey Yunus! Beni pisletmeye nasıl kıyıyorsun?”

Yunus, toprağa atamıyor, suda yıkamak istiyor. Su da aynen dile geliyor, “Ey Yunus! Beni pisletmeye nasıl kıyıyorsun?”

Yunus, bu sefer kendine dönüp, “Ey Yunus!” diyor, “bakalım sen ne diyeceksin?” Ve yutuyor avucundaki irini…

Mâna çok büyük… Allah bizi imtihanlara tutmasın. Nebîler, velîler büyük imtihanlardan geçtiler, insanlara örnek oldular. Allah aşkı için, O’nun rızası için her şeyi yaptılar. İsyanlara uğradılar, ama imanlarından dönmediler. 

Kim onlara mânen sahip olursa, kap değişmiştir ama ruh aynıdır.

Yayım tarihi

MANEVİ MENKIBELER – 76

KILDAN İNCE KILIÇTAN KESKİN…

Bir hoca devamlı sohbetlerinde cehennemden bahsediyormuş. Cami cemaatinin içinde de bir kabadayı varmış. “Yahu” demiş, “altında hep ateş yanan sırat köprüsü de kıldan ince, kılıçtan keskin, ben hiçbir türlü kurtulamam.” 

Düşünmüş taşınmış, “Ben en iyisi hocayı öldüreyim de, arkadan ben ölürsem, o nasıl burada rehberlik yapıyorsa, orada da rehberlik yapar, o önde yürür, ben de arkasından yürürüm, geçerim köprüyü” demiş.

Camide namaz bitmiş, herkes çıkarken en son kabadayı kalmış. İmamı yakasından tutup kenara çekmiş.

“Son sözünü söyle hoca efendi. Ben seni vuracağım.”

“Neden vuracaksın?”

“Bu sırat köprüsünü her vaazında konuşuyorsun. Düşündüm taşındım. Bizler, bir türlü anlattığın o sırat köprüsünden geçemeyeceğiz ve o ateşlere düşeceğiz. Önce sen ölürsen, ben de öldüğümde, seni arayıp bulacağım, sen önde ben de arkanda o köprüyü beraber geçeceğiz.”

Hoca bakmış ki bunun aklı başından gitmiş, canından olacak, demiş, “İndir o silahı, onun da bir yolu var.”

“Nedir?”

“Sağa sola iyiliklerde bulunur, yardımlar edersen, o köprü her yardımında birer karış genişler.”

Bu sözleri duyan kabadayı rahatlamış, “Niçin bunu daha önce söylemedin ya hoca efendi?” diyerek hocayı bırakmış.

Ne yapalım da bu toplum sırat köprüsünden geçip gitsin?..

Halbuki hakikatte, kıldan ince kılıçtan keskin denilen, kırk sene iniş, kırk sene düzlük, kırk sene yokuşlu sırat köprüsü, bu dünyadır. Sen bu alemde incineceksin, incitmeyeceksin. Dilini daima tatlı tutmaya çalışacaksın ki bu köprüden geçebilesin. Birisi sana karşı kötü bir söz ettiğinde sen beş sözle karşılık verirsen, onun kisvesine girmiş olursun. Hiçbir zaman Hakk’a yakın olamazsın. 

Bunu bu şekilde anlatmıyorlar da, cennetle mükafatlandırıp, cehennemle korkutuyorlar.

Yayım tarihi

MANEVİ MENKIBELER – 75

ESKİSİNİ Mİ VERECEKSİN, YENİSİNİ Mİ?..

Namaz miraçtır evet, fakat miraç nedir, miracı nasıl anlamalıyız?..

Eğer namazda Peygamber Efendimizi düşünüyorsak, O’nu her şeyin üstünde tutuyorsak, O’nunla rabıta kuruyorsak, işte o zaman miraçta sayılırız. Fakat namaza durup da, işini, aileni, başka bir sürü şeyi düşünüyorsan, o zaman sen miraçta değilsin, hatta namazın bile namaz sayılmaz, çünkü cünupsun, dünyayı karıştırıyorsun namaza.

Bakın Mevlana ne diyor… “Namazda akıl başka yerlere giderse, o kişi cünup sayılır.”

Bir gün Hazreti Resulallah, sahabesini denemek istiyor ve “Sabah namazında kim aklını sağa sola götürmezse, ona hırkamı vereceğim” diyor.

Namaza doğruluyorlar, daha ilk sünnette akıllar sağa sola gidiyor.

Namaz biter bitmez Peygamber Efendimiz soruyor, “Aklınız bir yere gitti mi?”

İmam Ali Efendimiz parmağını kaldırıyor, “Evet ya Resulallah.”

“Nereye gitti?”

“Acaba hırkanın eskisini mi vereceksin, yenisi mi?”

İmam Ali’nin ardından herkes de aynı şeyi düşündüklerini söylüyorlar. Oysa İmam Ali Efendimiz bunu düşünmediği halde, onların gönüllerini okuyor ve kendisi düşünmüş gibi söylüyor.

Hangi hırkayı verirse versin. Sen aklını hırkada mı tutacaksın?..

Dinimiz bütün dinlerin en medenîsidir, en mantıklısıdır, en aydınıdır; dinimize sahip çıkalım, berbat etmeyelim.

Yayım tarihi

MANEVİ MENKIBELER – 72

VE’L İKRÂM…

Şems-i Mardîni, Hazreti Mevlana’ya karşı, “Onun dergahında ney üfleniyor, rebab çalınıyor, bendir çalınıyor. Bunlar İslâmiyet’te yoktur, oraya gitmeyin” diye çok dil uzatıyordu.

Bir gün Şems-i Mardîni medresede cemaati ile oturduğu sırada, Hazreti Mevlana medreseye geliyor, karşısında oturuyor.

O sırada ikindi vakti, davet okunuyor, namaza doğruluyorlar. Namazda iken, Şems-i Mardîni secdede bir manâ görüyor. Hazreti Peygamber’in huzuruna geliyor.

“Selâmün aleyküm ya Resulallah.”

“Aleyküm selâm ya Şems-i Mardîni, ve’l ikrâm” diyor Hazreti Resulallah ve sağ ve sol elindeki biri kemikli biri kemiksiz iki et tabağını Şems-i Mardîni’ye uzatıyor.

Şems-i Mardîni soruyor, “Ya Resulallah, bunların hangisi daha lezzetlidir?” Kemiklisi mi, yoksa kemiksizi mi?”

“Kemiklisi” diye cevap veriyor Peygamber Efendimiz ve manâ bitiyor.

Şems-i Mardîni o hava ile Hazreti Mevlana’nın huzuruna geliyor, selâm veriyor. Aklınca Mevlana’yı imtihana tutacak…

“Bir şey sorabilir miyim ya Mevlana?”

“Buyur, sor.”

“Etin hangisi daha lezzetlidir, kemiklisi mi, yoksa kemiksizi mi?”

“Hazreti Resulallah biraz önce sana söylemedi mi, kemiklisidir, diye…”

Bu cevabı duyar duymaz Şems-i Mardîni bir “Allaaahh” bağırıyor, Mevlana’nın önünde secdeye kapanıyor. O’nun büyüklüğünün farkına varıyor ve o günden sonra da hiçbir yerde Mevlana’ya dil uzatamıyor.

Beyit:

“Bizler tevhid aleminin yanıklarıyız. 

Bizde ‘Lâ ilâhe illallah’ sırrı vardır.”

Hazreti Mevlana

Yayım tarihi

MANEVİ MENKIBELER – 70

HAZRETİ MUHAMMED’İN HIRKASI…

Hazreti Resulallah, “Benim hırkamı Veysel Karanî’ye götüreceksiniz dediği için, Ebubekir-i Sıddık, Ömer-i Faruk, Osman-ı Zinnûri ve Hazreti Ali hırkayı Veysel Karanî’ye götürmek üzere yola çıktılar.

Geldiklerinde Veysel Karanî Hazretleri’ni secdede buldular. Selam veremediler, dördü birden huzurda durdular. 

Zaman geçti, Veysel Karanî Hazretleri secdeden başını kaldırmayınca, Ömer-i Faruk dayanamadı, selam verdi ve secdesini bozdu. Veysel Karanî Hazretleri başını kaldırdı ve “Biraz daha sabretseydin ümmet-i Muhammed’in bu alemden gittikten sonraki tüm ruhî cezalarının kapısını kapatacaktım” dedi.

Ondan sonra hırkayı verdiler, durumu anlattılar. Veysel Karanî, hepsine Peygamber Efendimizi sordu, “Nasıl tanırdınız? Nasıl görürdünüz?”

Ebu Bekir-i Sıddık, O’nun bütün adaletini iyi bir dil ile anlattı. Bu cevap üzerine Veysel Karanî Hazretleri, “Sen, benim maşukumun, cihan nuru Hazreti Muhammed’in dış kısmını görmüşsün” dedi.

Ömer-i Faruk’dan ve Osman-ı Zinnûri’den de benzer yanıtlar aldı. 

Sıra geldi Hazreti Ali Efendimize. Hazreti Ali şöyle cevap verdi: “Medine’den Mekke’ye İslâm orduları gelip, Mekke’yi fethettikten sonra, Hazreti Resulallah bana buyurdu: ‘Ya Ali, çık benim omuzlarıma, bu putları kır.’ Ben de kendisine dönüp dedim ki: Senin bu mübarek omuzlarına ben basamam ya Resulallah. Sen çık benim omuzlarıma. Hazreti Resulallah buyurdu ki: ‘Ya Ali, sen beni taşıyamazsın. Emre itaat et!’ İkiletmedim ya Üveysi, Hazreti Muhammed’in omuzlarına çıktım. Çıkar çıkmaz, kendimi arş-ı alânın da ötesinde gördüm. Bütün gezegenler benim altımda kaldı. Baktım ki, bütün cihan muhabbet-i Resul. Cihan, O’nun muhabbeti ile suret bulmuş. Seslendi, ‘Ya Ali, kendine gel.’ Kendime geldim ve putların hepsini kırdım.”

Veysel Karanî, Hazreti Ali’nin bu cevabı üzerine şöyle buyurdu: “Ya Ali! Sen, Hazreti Resulallah’ın hakikatini görmüşsün. Onlar halife olsun. En son sen olacaksın. Çünkü onlar senin dilinden anlamazlar.”

Rubai:

“Her iki gözüm, o mahmur gözlerinden mest olmuştur.

Şunu anla ki, senin aşkından, senin elinden ben elden çıktım. 

Bari bana uy da sen de başını salla, peki de! 

Başında aşk havası esiyorsa, bu haller sende de vardır.”

Hazreti Mevlâna

Yayım tarihi

MANEVİ MENKIBELER – 69

ÜVEYSİM Mİ GELDİ?..

Evliyaların öncüsü Veysel Karanî Hazretleri’dir. Veysel Karanî Hazretleri ile Hazreti Muhammed Efendimiz, ikisi de aynı devirde yaşadılar, aynı yaştaydılar ve birbirlerini hiç görmediler. 

Veysel Karanî Hazretleri, Yemen’de deve çobanlığı yapıyordu. Hazreti Muhammed’in bütün o güzel sözlerini İsrafil’den alıyor, Hazreti Muhammed’i manâlarında görüyor, O’nunla devamlı konuşuyordu.

Bir gün annesinden, Hazreti Muhammed’i görmek için izin istedi. Kalktı Yemen’den, Medine’ye yola çıktı. Hazreti Resulallah’ın evine geldi, kapısını çaldı. Fatma anamız karşıladı.

“Kim o?”

“Ben Hazreti Resulallah’ın üveysiyim. Resulallah evdeler mi?”

“Yok, evde değil, daha gelmediler. Birazdan gelirler.”

“Kendisine selamlarımı, sevgilerimi sunarım. Fazla vaktim yok, yine geri dönmem gerek” dedi ve kapıya elini sürüp gitti.

Aradan bir vakit geçtikten sonra Hazreti Muhammed geldi. Daha gelirken yüz metre öteden Veysel Karanî’nin kokusunu aldı. Bakın üveysinin kokusunu alıyor.

Fatma anamız kapıyı açınca, sordu Resulallah, “Ciğer parem Fatma, üveysim mi geldi?”

“Evet, nereden bildiniz ya Resulallah?”

“Yüz metre öteden kokusu burnuma geldi.”

Aşka bakın ki, Hendek Savaşı’nda, Hazreti Resulallah’ın bir dişi kırıldı. Veysel Karanî, Resulallah’ın hangi dişinin kırıldığını bilmediğinden, otuziki dişini birden çekti. Tıbbın ileri olmadığı o dönemde, bu zat-ı şerif kim bilir ne ızdıraplar çekti? Nasıl kanlar içinde yaşadı? O ağız düzelene kadar ne acılar çekti.

Aşk neler yaptırıyor…

Yayım tarihi

MANEVİ MENKIBELER – 67

SAKALIMIN HER KILI BİR ŞEMS…

Şems-i Tebrizi Hazretleri, Hazreti Mevlana’ya manen soyunduğu zaman Sultan Veled Hazretleri babasının sahip olduğu o bilgilere, güzelliklere kendisi de sahip olmak istedi. 

Bir gece Şems’in odasına gitti. Onu ocak başında tefekkürde buldu. Şems, hal hatır sordu, onun başını dizine koyup okşadı. 

Bir vakitten sonra, “Ey benim güzel şehzadem! Seni buraya getiren nedir?” diye sordu.

“Babama bazı sırlar ikramda bulundun. Babam çok değişti. Onlardan biraz da bana sunar mısın?”

Şems-i Tebrizi’nin verdiği cevap… “Veled! Veled! Babanın gerek sakalındaki, gerek başındaki kılların hepsi birer Şems’tir. Bende artık bir şey kalmadı. Git benim varlığımı babanda gör.” 

‘Gel sana da öğreteyim’ demedi, ‘Ben artık yükü attım, taşıyana git, orada gör bütün güzellikleri’ demek istedi. Bir kişi manen soyundu mu, o postuna oturmaz, bir misafir gibi gider, orada kendini seyreder. Gün geldi, Mevlana Şems oldu.

Bir gün bir toplantıda Hazreti Mevlana, Şems’in büyüklüğünü anlatırken, kıdemli bir derviş ağlamaya başladı.

Mevlana, “Erenler neden ağlıyorsun?” diye sordu.

“Ya Mevlana! Şems’in büyüklüğünden o kadar duygulandım ki keşke o seneler olsaydım da Şems’i görseydim, diye gönlümden geçirdim.”

Hazreti Mevlana’nın verdiği cevap… “Yazıklar olsun sana! Benim sakalımın her kılı bir Şems. Şems’i benim dışımda mı arıyorsun?”

Yani Hazreti Muhammed, Hazreti Mevlana, bütün büyükler bizim sünnetimizdir. Kim nöbeti almışsa bu alemde onların farzıdır. Onları, ona sorarsın.

Yayım tarihi

MANEVİ MENKIBELER – 66

GÖNLÜN KAÇMASAYDI BAĞA…

Hüsameddin Çelebi, Hazreti Mevlana’nın hilafetine geçtikten sonra, yolda giderken hep ayaklarını sürtüyor, ağlıyor, Hazreti Mevlana’nın hasreti ile yanıyor.

Bir gün bahçesini işlerken yoruluyor, bir ağaca dayanıyor, gönlü biraz bağa kaçıyor. ‘Bu sene üzümler nasıl olacak’ diye üzümleri düşünürken uyku basıyor, kendinden geçiyor. O sırada manasında Hazreti Mevlana’yı görüyor. Güler yüzle selam veriyor Mevlana.

Hüsameddin Çelebi, “Ah Efendi Hazretleri! Aradan beş yıl geçti, hep seni inleyip durdum, bir gün benim manama gelmedin” diyor.

Hazreti Mevlana tebessüm ederek şu cevabı veriyor: “Ey ruhumun mertebesi! Gönlün bağa kaçmasaydı yine yüzümü sana göstermeyecektim. Çünkü ben senim, dışarıda ne arıyorsun? Şimdi gönlün bağa kaçtı, bağa sevgini vermemen için sana yüz tuttum.”

Rubai:

“Gönlümü, belânın geçtiği yola koydum. Yalnız senin arkandan koşsun diye, gönlün ayak bağını çözdüm…

Bugün rüzgar, bana senin güzel kokunu getirdi, ben de teşekkür için ona gönlümü verdim.”