“Dostlarının gönlünü kırma, düşmanlarının arzularını yapmış olursun.”
Hüdavendigar Mevlana, “Ahdi, misakı bozmak, ahmaklıktandır. Yeminine vefa etmek ve yemininde durmaksa temiz kişinin işidir. Münafık kişilerle dost olmanın şomluğu mümini de onlar gibi çirkinleştirir, asileştirir” der ve yine, mecazi yönden bizlere şöyle bir benzetme yapar: “Namazda ansızın yellensen, birisi de sana git yeniden abdest al dese, gitmez, orada kakılır kalır namaz kılmaya devam edersen istediğin kadar eğil bükül, yat kalk… be şaşkın, zaten namazın gitti! Yürü, seninle eş olanların, sözünü sohbetini susamışçasına sevenlerin yanına var!”
Bir kişi Hakk’a kulak vermez, nefsi ağır basar, nefsine uyarsa bu yüzden kayba gider. Eğer çalışır nefsini yenerse yolu rahmaniyete çıkar.
Nitekim, Kur’an-ı Kerim’de, “Ey iman edenler! Kendi dışınızdakilerden sırdaşedinmeyin. Çünkü onlar size fenalık etmekten asla geri kalmazlar, hep sıkıntıya düşmenizi isterler. Kin ve düşmanlıkları ağızlarından taşmaktadır. Kalplerinde gizledikleri ise daha büyüktür. Düşünürseniz, biz size ayetleri açıkladık” (Ali İmran, 118) diye buyrulmaktadır.
Gönül gözü açık olan iman sahiplerini kimse kandıramaz. Çünkü gören kalbtir, göz değil. İş ki, gözümüzün, kulağımızın arzularını alıp, aklen, bizi yaratan Hakk’la meşgul olalım.
İman sahibi olmayanlar, ancak kendilerini kandırırlar, Hakk’ı kandıramazlar. Bunlar küçük akıl sahipleridir. Çünkü Hakk her şeye vakıftır. O, her şeyi görür, çünkü kainat O’nundur, kainatla görür.
Aklın sabahına ulaşmak için ise gönülü illa bir Hakk dostunun gönlüne katmak lazım. Çünkü mayasız hamurdan ekmek pişirilmez.
Gönlü açık olanların elleri de açık olur… Körlerin taşlık yerde düşmeleri de pek tabiidir.
Adem ile Havva’dan geldi çok insan,
Nebilerle Velilerle aydınlandı bu cihan,
Yüzbin kere doldu boşaldı bu cihan…
Allah’ın Nebisi Nuh ile tufan eyledik,
Hakk Muhammed Ali ile birleştik,
Hep beraber sonsuz güzelliklerini,
Birbirimizde seyrettik.
O mekanda pekçok muhabbet ettik,
Sonsuz güzelliği hep beraber seyran eyledik.
Vahdet alemini bilmeyen insan,
İnsan suretinde kaldı bir hayvan.
Bizden ayrı değil Hazreti Allah,
Bunu Kur’an ile ayan eyledik…