Etiket: Şeyh Selahaddin Zerkubi

Yayım tarihi

MANEVİ MENKIBELER – 68

DEVELERİ KOVALIYORUM…

Abbasi hükümdarı Harun Raşid bir gün yorgan altına girmiş, Allah’ı düşünüyor. Kardeşi Behlül-i Dânâ Hazretleri de onun gönlünü keşfediyor. Sarayın tavanına çıkıyor, sağa sola koşarak gürültü yapıyor. Harun Raşid’in bütün düşünceleri bozuluyor.

“Kim var tavanda, nedir bu gürültüler?”

“Develeri kovalıyorum.”

“Devenin ne işi var sarayın tavanında?”

“Allah’ın da ne işi var ipekli yorgan altında?”

Başka bir gün, Behlül-i Dânâ Hazretleri saraya geliyor. Bakıyor ki ağabeyinin tahtı boş, geçiyor oturuyor. O sırada da, Harun Raşid’in misafirleri gelmek üzere, görüşüp ziyarette bulunucaklar. Hükümdarın adamları Behlül’e, “Burayı terk et!” diye ikazda bulunuyorlar. Behlül kalkmayınca azarlıyorlar, birkaç da kırbaç vuruyorlar. 

O sırada Harun Raşid geliyor, “Ne yapıyorsunuz?” diye soruyor, anlatıyorlar. Bu sırada Behlül gülüyor. “Niye gülüyorsun?” diye soruyor Harun Raşid, Behlül’e.

“Yahu” diyor Behlül, “beş dakika oturdum bir sürü kırbaç yedim. Nasıl gülmeyeyim. Sen yıllardır oturuyorsun, kim bilir ne kırbaçlar yiyorsun?”

Bu sözleriyle Harun Raşid’i irşad eden Behlül-i Dânâ Hazretleri yaşadığı devirde bir velîydi.

Yayım tarihi

MANEVİ MENKIBELER – 67

SAKALIMIN HER KILI BİR ŞEMS…

Şems-i Tebrizi Hazretleri, Hazreti Mevlana’ya manen soyunduğu zaman Sultan Veled Hazretleri babasının sahip olduğu o bilgilere, güzelliklere kendisi de sahip olmak istedi. 

Bir gece Şems’in odasına gitti. Onu ocak başında tefekkürde buldu. Şems, hal hatır sordu, onun başını dizine koyup okşadı. 

Bir vakitten sonra, “Ey benim güzel şehzadem! Seni buraya getiren nedir?” diye sordu.

“Babama bazı sırlar ikramda bulundun. Babam çok değişti. Onlardan biraz da bana sunar mısın?”

Şems-i Tebrizi’nin verdiği cevap… “Veled! Veled! Babanın gerek sakalındaki, gerek başındaki kılların hepsi birer Şems’tir. Bende artık bir şey kalmadı. Git benim varlığımı babanda gör.” 

‘Gel sana da öğreteyim’ demedi, ‘Ben artık yükü attım, taşıyana git, orada gör bütün güzellikleri’ demek istedi. Bir kişi manen soyundu mu, o postuna oturmaz, bir misafir gibi gider, orada kendini seyreder. Gün geldi, Mevlana Şems oldu.

Bir gün bir toplantıda Hazreti Mevlana, Şems’in büyüklüğünü anlatırken, kıdemli bir derviş ağlamaya başladı.

Mevlana, “Erenler neden ağlıyorsun?” diye sordu.

“Ya Mevlana! Şems’in büyüklüğünden o kadar duygulandım ki keşke o seneler olsaydım da Şems’i görseydim, diye gönlümden geçirdim.”

Hazreti Mevlana’nın verdiği cevap… “Yazıklar olsun sana! Benim sakalımın her kılı bir Şems. Şems’i benim dışımda mı arıyorsun?”

Yani Hazreti Muhammed, Hazreti Mevlana, bütün büyükler bizim sünnetimizdir. Kim nöbeti almışsa bu alemde onların farzıdır. Onları, ona sorarsın.

Yayım tarihi

MANEVİ MENKIBELER – 66

GÖNLÜN KAÇMASAYDI BAĞA…

Hüsameddin Çelebi, Hazreti Mevlana’nın hilafetine geçtikten sonra, yolda giderken hep ayaklarını sürtüyor, ağlıyor, Hazreti Mevlana’nın hasreti ile yanıyor.

Bir gün bahçesini işlerken yoruluyor, bir ağaca dayanıyor, gönlü biraz bağa kaçıyor. ‘Bu sene üzümler nasıl olacak’ diye üzümleri düşünürken uyku basıyor, kendinden geçiyor. O sırada manasında Hazreti Mevlana’yı görüyor. Güler yüzle selam veriyor Mevlana.

Hüsameddin Çelebi, “Ah Efendi Hazretleri! Aradan beş yıl geçti, hep seni inleyip durdum, bir gün benim manama gelmedin” diyor.

Hazreti Mevlana tebessüm ederek şu cevabı veriyor: “Ey ruhumun mertebesi! Gönlün bağa kaçmasaydı yine yüzümü sana göstermeyecektim. Çünkü ben senim, dışarıda ne arıyorsun? Şimdi gönlün bağa kaçtı, bağa sevgini vermemen için sana yüz tuttum.”

Rubai:

“Gönlümü, belânın geçtiği yola koydum. Yalnız senin arkandan koşsun diye, gönlün ayak bağını çözdüm…

Bugün rüzgar, bana senin güzel kokunu getirdi, ben de teşekkür için ona gönlümü verdim.”

Yayım tarihi

MANEVİ MENKIBELER – 50

Yetmişiki milletle beraberim…

Hüdavendigar Mevlana, bir gün bir toplulukta dedi ki: “Ben yetmişiki milletle beraberim.” Mevlana’nın bu sözünü duyan bilginler toplandılar, aralarında konuştular, dediler ki: Bu yetmişiki millet arasında kafir var, putperest var, küfürbaz var, İsa’ya tapanlar Musa’ya tapanlar var. Mevlana nasıl olur da yetmişiki milletle beraberim der. Ve karar verdiler, aralarından birini Mevlana’ya gidip, bu soruyu kendisine sormak üzere gönderdiler. Ve eğer yine yetmişiki milletle beraberim derse, kabul ederse, o zaman ağzına gelen ne kadar çirkin söz varsa hepsini Mevlana’nın yüzüne söyle, dediler. 

Adam geldi Mevlana’nın huzuruna, selamlaştılar, adam sordu Mevlana’ya, “Ya Mevlana, sen şöyle bir söz sarf etmişsin; yetmişiki milletle beraberim, demişsin. Bu söz doğru mudur? Bu sözü sen mi söyledin?” 

Mevlana, “Evet doğrudur, ben söyledim, aslı vardır” dedi.

Adam Mevlana’nın cevabını duyar duymaz başladı söylenmeye, ağzından gelen bütün çirkin sözleri söyledi.

Mevlana sadece dinledi, adamın hiçbir sözüne bir cevap vermedi. 

Adam söylendi söylendi en sonunda durdu. 

Mevlana, küfürbaza dönüp sordu, “Bitti mi konuşman?”

Adam dedi ki, “Bitti.” 

O zaman Mevlana adama şu cevabı verdi: “Hem seninle beraberim hem de söylediklerinle beraberim.” 

Yani demek istedi ki, senin gibi olsam senin gibi konuşurum, ama senin gibi olmadığım için sadece dinliyorum. 

Adam Mevlana’nın bu sözlerini işitince biraz düşündü. Alim olduğu için Mevlana’nın ne demek istediğini anladı ve hemen Mevlana’nın ellerine kapandı öptü ve bağışlamasını diledi. 

Bakın Mevlana bu davranışıyla küfürbaz adamı da kazanmış oldu. 

Ağzından bir tek çirkin söz çıktı mı sen kirlenmiş sayılırsın. Bu ağız ancak güzel söz söylemek için vazifelidir. Zerre kadar küfür, kavga, çirkin söz için değildir. Fakat maalesef insanlar derin düşünmeden bilgisizce sözler sarf ediyorlar. 

İslam olmak kolay değildir. İnşallah her birimiz Hazreti Muhammed Efendimize, İmam Ali Efendimize, Pirimiz Hüdavendigar Mevlana’ya ve Piran Efendilerimize layık güzel insanlar oluruz.

Yayım tarihi

MANEVİ MENKIBELER – 49

Ben bir ney’e benzerim…

Peygamber Efendimiz, sahip olduğu o hakikatleri çevresindeki topluma sunamazdı, çünkü o toplumun çoğunluğu cahildi. Bu yüzden o binbir sırrın anahtarını, bütün hakikatleri Ali’ye verdi. 

Hazreti Ali Efendimiz bu hakikatleri öğrendikten sonra, O da kendine bir sırdaş aramaya koyuldu, fakat bulamadı. Çünkü bu hakikatler insanın içinde birikim yapar ve insan kendisini anlayacak birisiyle bunları paylaşmak, muhabbet etmek ister. 

Peki ne yaptı Hazreti Ali? Yemen’e gittiğinde bir kuyu başına geldi, kuyunun başına oturdu ve bütün sırları o kuyuya söyledi. İşte o kuyuda daha sonra bir kamış meydana geldi. 

Veysel Karani Hazretleri, develerini otlatırken, develeri susayınca onları o kuyunun etrafında toplar ve onlara su verirdi. Bir gün yine develerine su vermek için o kuyunun başına geldi ve bir de baktı ki kuyuda bir saz suret bulmuş. Veysel Karani Hazretleri o sazı kesti ve kaval yaptı. Develerini otlatırken o kavala üfledi. Kavaldan çıkan o yanık ses develere tesir etti ve kıyam zikrine kalktılar. O kaval bugünlere gelene kadar yenilendi ve Mevlevilerde ney halini aldı. 

Ney nefeslendiği zaman neyden yanık sesler çıkar. Ney, Mevlevilikte nefih, yani hayat veren manasına gelir.

Cenab-ı Mevlana buyurur: “Ben bir ney’e benzerim, 72 millet sırrını benden öğrenir.”

Bütün Evliyaların Piri İmam Ali Efendimizdir, hepsinin Şah’ıdır. Bütün hakikatler bu dünyamıza ne geldiyse İmam Ali Efendimizin dilinden meydana gelmiştir.

Yayım tarihi

MERAM’DAN SİLİVRİKAPI MEVLANA KÜLTÜR MERKEZİ’NE… (90)

Kudüs’te üç semavi dini bir arada gördük. Bu dinler Hakk olduğu halde, kadın niçin ezilmiştir?

Ashab-ı Suffe, Hazreti Muhammed’in hem dostları, hem aşıklarıdır. Onlar, Hazreti Muhammed uğruna her şeylerini bırakarak, Medine’ye geldiler. O üçyüzaltmışaltı Ashab-ı Suffe arasında yetmiş kadar hanım vardı. Hazreti Muhammed, onları kadın-erkek birbirinden ayırmaksızın hepsini karşısına alıp Allah’ın birliğini, büyüklüğünü anlattı.
Mevlana’mız, kadın için diyor ki: “Kadın bir nurdur, sevgili değil. Kadın, yaratıcıdır, yaratılmış değil.” Kadını öyle yüceltiyor ki, kadına yaratıcı sıfatını veriyor.
Büyük oğlu Sultan Veled Hazretleri, Mevlana’nın halifesi Salahaddin Zerkubi’nin kızı Fatma Hatun ile evliydi. Hazreti Mevlana, Şam’a gittikleri zaman gelinine mektup yazar, “Kızım Fatma, orada oğlum Veled seni biraz incitirse bunu bana Allah aşkı için bildir, ben onu evlatlıktan reddederim” der. Bu mektup daha sonra İngilizlerin eline geçer ve bu inceliği duyunca Hazreti Mevlana’ya büyük hayranlık duyarlar.
İslamiyet’in kemalatı Hazreti Muhammed’de tecelli etti. Hazreti Muhammed’in güzelliği, büyüklüğü toplumumuza tam manasıyla sunulmadı. Malesef din adamlarımız kürsülerde, sahabesinden, başka bilgilerden konuştular ama bu güzellikleri sunan temelden konuşmadılar, temeli tanıtmadılar, kök ortada yok. Yaprak nerede kök nerede! Kadınlar eskiden çok ıstıraplı hayat yaşamışlar, hatta insan sıfatı ile bakılmamış bile. Kadının en güzel sıfatı Resulallah’tan sonra meydana geldi. O hayatta iken, kadın-erkek bir arada namaz kıldı. Çocuklar erkek saflarında, kadınlar erkek saflarının arkasında bir arada namazı eda ettiler. Hazreti Muhammed ayrımcılık yapmamıştır. Madem ki kadın-erkek bankada, çarşıda bir arada, neden ibadette de bir arada olmasın? Kabe’de akdın-erkek bir arada, semada neden olmasın?
Hazreti Mevlana, “İkiyi bir gören bendendir, biri iki gören benden değildir” der. Allah, iki göz vermiş, erkek de kadın da, misal olarak, şu tesbihi baktığında tesbih diyecektir. İki göz bir gördü. İsmini zikretsem iki kulak aynı esmayı duyar. Bir gül versem koklasan, iki burun deliği aynı kokuyu alır. Gözler bir gördü, kulaklar bir işitti, burun aynı kokuyu aldı, ağız da biri söyledi. İnsanın cemali birlikçi ama aklı ikiliğe girmiş.
Kişiler kendilerini bilmediklerinden kadını hor görürler, annelerinin de kadın olduğunu düşünmezler. Hazreti Muhammed, “Cennet anaların ayakları altıdadır” diyerek kadını methetti. Çünkü en büyük ıstırabı anne çeker. O çocuğu dokuz ay karnında taşımış, selamete getirmek için binbir çile çekmiş, ağlamasına hastalanmasına koşmuş, evin temizliğini, ütüsünü yapmış. En büyük çilede kadın. Erkek hakikati görse kadına hakkını verir. “Kadın bir nurdur, sevgili değil” her şeyi yaratıyor. Yuvayı en güzel dişi kuş yapar. Peygamberlerin, Evliyaların anneleri de kadın, nasıl hor görürsün? Kadını hor görme, cahilliktir, hakikati görmemektir.

Yayım tarihi

MERAM’DAN SİLİVRİKAPI MEVLANA KÜLTÜR MERKEZİ’NE… (33)

Hazreti Mevlana, ilk tecellisini kimlerde göstermiştir? (devam)

Selahaddin Efendi, Hakk’a yürüdüğü zaman Hazreti Mevlana hayatta idi. Hazreti Mevlana’ya, “Beni kabristana götürürken, gönül ister ki semazenler tabutumun önünde sema etsinler” diye vasiyet etti.
Hazreti Mevlana da, “Gam yeme. Allah o günü geç versin” dedi.
Hakk’a yürüdüğü zaman, en önde Mevlana ve onun arkası sıra semazenler sema ettiler, neyler üflendi, kudümler vuruldu, ayin-i şerif okuyarak gönderdiler. Gün geldi, Hazreti Mevlana da Hakk’a yürüdü. Hahamlar Tevrat, papazlar İncil, hocalar arş-ı şerifler okudular. Kendi canları da ayin okuyarak uğurladılar.
Mevlana, gönül dostlarından tecellisini gösterdi. Yalnız Hüsameddin Çelebi der ki: “Kimse ben O’yum demesin. Her kişi bakışı kadar kendinde Mevlana’nın tecellisini bulur. Çünkü Mevlana bir okyanustur. Bir testi okyanusu içine alamaz.” Testi gönlünü ne kadar büyütürse okyanusu o kadar alır. Gönül büyümeden olmaz.
Hazreti Mevlana, “Denizin üstünde geminin yüzdüğünü görüyorsunuz ama geminin içindeki sayısız denizleri göremiyorsunuz” der. Bu sözle kendini söylüyor, herkesi değil.
Mevlana Hazretleri henüz on yaşlarındayken, babası Sultan’ül-Ulema Hazretleri hacca giderken onu da yanında götürür. Yolculuklarında Şam’a uğradıkları zaman, Muhyiddin-i Arabi Hazretleri ile karşılaşırlar. Sultan’ül-Ulema ile musafaha yaparken Muhyiddin-i Arabi gözleri Hazreti Mevlana’ya takılır, gözlerini çekemez.
Sultan’ül-Ulema, “Ya Ali Ekber! Benimle musafaha yapıyorsun, neden Celaleddin’e gözlerini dikip kendinden geçtin?” diye sorunca, “Ey Sultan’ül-Ulema! Sen ve ben, bu sabinin yanında birer çayız. On yaşında ama o, bir okyanus. Onun manevi büyüklüğünü keşfettim; denizleri, çayları önü sıra götürüşünü seyrediyorum” der.

Yine Hazreti Mevlana’nın bir kasidesiyle sonlandıralım…

“Biz gittik; kalanlara selam olsun, hoşça kalsınlar! Doğan, mutlaka ölür!
O kadar koşmayın, o kadar yorulmayın; şu yerin altında çırak ne olmuşsa, usta da o olmuştur!
Direği rüzgardan olan bu bina ne kadar dayanabilir?
Yaşadığın devrin eşsiz, parmakla gösterilen tek kişisi bile olsan, tek tek gidenler gibi, sen de bir gün dünyayı bırakıp gideceksin!
Gideceğin yerde yalnız kalmayı istemiyorsan, hayırdan, iyilikten, ibadetten evladın olsun!
O geriye kalan iyilikler, ibadetler; gayb aleminin nurdan ipi ve dünyaya direk olanların ruhudur!
O süzülmüş, seçilmiş aşk cevheri var ya, işte ölümsüz olarak kalacak ancak odur!
Şu içinde yaşadığımız hayatın, şu akıp giden kum selinin ne durması vardır, ne dinlenmesi; bir şekil bozulunca başka bir şeklin temelini atarlar!
Ben, bu kupkuru yerde Nuh’un gemisine benziyorum; tufan benim ölümüm, vademin gelip çatmasıdır!
Nuh’un gemisi de, gayb aleminde bu sudaki dalgaları bekliyordu!
Biz de susmuş olanların, mezarlıkta uyuyanların arasına girdik, yattık uyuduk! Çünkü sesimiz, feryadımız haddi aşmıştı!..”

Yayım tarihi

MERAM’DAN SİLİVRİKAPI MEVLANA KÜLTÜR MERKEZİ’NE… (32)

Hazreti Mevlana, ilk tecellisini kimlerde göstermiştir?

Hazreti Mevlana, ilk temsilcilerinde tamamen kendini yenilemiştir. Yani bir yerde, Hazreti Mevlana, Hüsameddin Çelebi olmuş, onun bedeninde işlemiştir. Önce Şeyh Selahaddin Efendi’de tecelli etti. Şeyh Selahaddin Efendi ümmi idi, kuyumculuk yapardı. Hazreti Mevlana’dan önce Hakk’a yürüdü. Ona, “Şems bilgiliydi. Sen ise ilim sahibi değilsin. Bu güzel sözleri nasıl konuşuyorsun?” diye sorulduğunda, Şeyh Selahaddin Efendi şöyle cevap verdi: “Hiçbir söz bana ait değil. Konuştuğum sözlerin hepsi, aynama ait.” Yani Hazreti Mevlana’yı kendime ayna ettim, bu sözler ona ait, demek istedi.

Şeyh Selahaddin Efendi, Sultan Veled’in kayınpederiydi ve Sultan Veled Hazretleri kayın pederini çok severdi.
Şeyh Selahaddin Efendi verem hastalığına tutuldu. Hastalığı günden güne ilerleyerek, sancılar, ateşler yapmaya başladı ama o kimseye belli etmedi. Damadı ziyaretine geldiği zaman, onu çok sevdiği için bütün ağrıları üstünden giderdi. Bir gün muhabbetleri uzayınca, sancılar başgösterdi. Şeyh Selahaddin Efendi’nin yüzü biraz buruştu. Sultan Veled dayanamayarak, “Efendi Baba Hazretleri, siz çok rahatsızsınız ama hastalığınızı benden gizliyorsunuz” dedi.
“Evet, bugüne kadar hep gizledim, şimdi ağrılar çok şiddetlendiği için gizleyemedim. Sen gelince, bana güç veriyorsun, kendimi iyi hissediyorum.”
“Efendi Baba Hazretleri, bu alemden göç edersen, ben kime gönül açacağım, kiminle dertleşeceğim, benim halim ne olacak?”
“Ben bu alemden gittikten sonra, belki üç ay geçer, belki üç sene. Biri seni benim gibi severse onun boynuna sarıl, elini öp, o benim. Çünkü bizim özümüz sevgidir.”

Hazreti Mevlana’nın çok güzel kasidesi vardır, şöyle buyurur:
“Bütün dostlarımız gittiler, biz yapayalnız kaldık. Kimsesizler kimsesi, yalnız kalanların dostunu, her an çağırıp duruyoruz.
Bütün dostlar, hayal gibi gözümüzden çekilip gittiler. Biz de yalnız kalınca bütün dostlar bizi bırakıp gidince, bizler de Sevgilinin hayalini gözümüzün önüne aldık.
Bir zaman geliyordu, Sevgilinin ırmağından sular alıyor, kaplarımızı dolduruyorduk. Ayrılık ateşiyle tutuşmuş olan gönlümüze serpeliyorduk. Zaman oluyordu, aşk ağacının altında meyve silkeliyorduk.
Bir an oluyordu, bize şekerler, inciler saçıyordu. Bir an oluyordu, şekerlerine üşüşen sinekleri kovuyorduk.
Sevgilinin hayali, evinin kapısından çıkınca, onun kapısına kapıcı olduk. Hayali kapıdan çıkıp gidince, biz o kapıda kaldık, ayrılmadık…”